Shtetet e Bashkuara kanë njoftuar se planifikojnë të tërhiqen nga traktati i Qiejve të Hapur, për shkak të shkeljeve të marrëveshjes nga ana e Rusisë.
Mediat amerikane raportuan se administrata e presidentit të SHBA-së, Donald Trump, më 21 maj, njoftoi 34 vendet tjera nënshkruese, se po bënte paralajmërimin e tërheqjes, gjashtë muaj para largimit, ashtu siç kërkohet nga traktati.
Traktati 18-vjeçar, i cili përfshin edhe Rusinë, synon të rrisë stabilitetin ndërkombëtar, duke lejuar vendet nënshkruese të kryejnë fluturime përgjimi mbi territoret e njëra-tjetrës, për të vëzhguar instalimet ushtarake dhe objektet e tjera.
Shtëpia e Bardhë ka akuzuar Rusinë për shkelje të traktatit, duke thënë se Moska ka bllokuar Shtetet e Bashkuara që të kryejnë fluturime mbi qytetin e Kaliningradit pranë Gjeorgjisë.
Traktati është një nga disa marrëveshjet për kontrollin e armëve që janë në prag të kolapsit, ose tashmë janë prishur.
Pas disa vitesh akuza kundër Moskës, administrata Trump, vitin e kaluar, është tërhequr nga Traktati i Forcave Bërthamore me Rreze të Mesme, i cili ka datuar nga viti 1987.
Ambasadorët e vendeve anëtare të NATO-s janë të ftuar në një takim urgjent të premten pas njoftimit për tërheqjen amerikane nga marrëveshja “Qiej të Hapur” për shkak të mosrespektimit të Rusisë në marrëveshje, raporton AFP.
“Takimi u thirr për të premten pasdite për të analizuar pasojat e vendimit të SHBA-së, i shpallur nga presidenti Donald Trump. “Rusia nuk e respektoi marrëveshjen.Nëse ata nuk e respektojnë atë, ne po tërhiqemi”, shtoi ai, duke specifikuar se tërheqja do të ndodhte në gjashtë muaj.
Marrëveshja “Qiej të Hapur” është nënshkruar nga 35 vende dhe ajo mundëson verifikimin e lëvizjeve ushtarake dhe masat e kufizimit të armëve të vendeve nënshkruese.
Donald Trump nuk e ka mbyllur derën për të negociuar një marrëveshje. Në NATO, kritikohet vendimi amerikan.
Të gjithë aleatët u kërkuan Shteteve të Bashkuara të mbeten palë në marrëveshje, shpjegoi një burim diplomatik.
Presidenti amerikan tashmë ka tërhequr Shtetet e Bashkuara nga marrëveshja shumëpalëshe mbi programin bërthamor të Iranit dhe nga marrëveshja e INF për raketat tokë-ajër me rreze të mesme.
