Muajt para se të ndalonin së postuari foto nga jeta e përditshme në mediat sociale ruse, Sergey Skvortsov dhe Elena Koulkova u shfaqën të lumtur me jetën e tyre në Suedi. Në një foto të realizuar në vitin 2013, ata buzëqeshën para kamerës teksa kërcenin së bashku. Skvortsov, 59 vjeç dhe Koulkova, 58, nga Moska, u vendosën në Saltsjo-Boo, një zonë e pasur në ishullin Varmdo në arkipelagun e Stokholmit, në vitin 2015, pasi kishin siguruar qëndrimin në Suedi. “Ata dukeshin si gjithë të tjerët në zonë, ata biseduan për kopshtarinë dhe gjithmonë na përshëndesnin në një mënyrë miqësore,” tha një fqinj këtë javë.
Megjithatë, rreth orës 6 të mëngjesit të së martës, dy helikopterë Black Hawk u ulën afër tokës dhe policia elitare hyri në vilën e çiftit nga dritaret. Operacioni ishte projektuar të zgjaste vetëm një minutë, tha policia. Oficerët vepruan shpejt për të ndaluar çiftin të kishte kohë për të “hedhur ndonjë gjë në tualet ose të shkatërronin kompjuterët”, shpjegoi Stefan Hector, kreu i autoritetit kombëtar të policisë. Arrestimi i çiftit ndodh në një kohë kur tensionet mes Rusisë dhe Suedisë janë rritur. Suedia po shkon drejt anëtarësimit në NATO, një qëllim që e ka ndjekur me vrull që nga pushtimi i Ukrainës nga presidenti Putin, duke shkaktuar valë tronditëse në rajon që nga muaj shkurt, kohë kur nisi dhe lufta.
Rasti në fjalë ka ngritur shqetësimet se Suedia mund të jetë një hallkë e dobët për programin e spiunazhit të Moskës. Tony Ingesson, asistent pedagog në analizën e inteligjencës në Universitetin Lund, tha se çifti ka shumë të ngjarë të ketë punuar në emër të Rusisë, nëse ata janë vërtet spiunë. “Por sigurisht që nuk mund ta them këtë me siguri,” tha ai. Ai tha se arrestimi i tyre mund të shpjegohet me “rritje të aktivitetit të inteligjencës dhe vigjilencë të shtuar”.
Skvortsov, i cili është në paraburgim, akuzohet për kryerjen e “veprimtarive të paligjshme të spiunazhit” për të paktën dhjetë vjet. Koulkova, e cila u lirua me kusht, thuhet se e ka ndihmuar. Ata i kanë mohuar akuzat
Policia beson se Skvortsov përdori kompaninë e tij të teknologjisë për të spiunuar objektiva të ndjeshme suedeze. Megjithatë, gazeta Aftonbladet pohoi se “drejtori i vërtetë” i kësaj kompanie, e cila kishte një qarkullim deri në 30 milionë korona (2.38 milionë £) në vit, ishte një rus me përvojë në shërbimin e inteligjencës ushtarake GRU, i cili mbante gradën e kolonelit.
Tomas Malmlof, një studiues në Institutin Suedez të Kërkimeve të Mbrojtjes, zbuloi lidhjen midis drejtorit të kompanisë dhe shërbimit rus të inteligjencës pranverën e kaluar kur ishte në një detyrë qeveritare për të hetuar interesat e korporatave ruse në Suedi. “Ne kemi informacionin se një person me të njëjtin emër është dëbuar nga Franca sepse i përkiste GRU-së dhe ka gjithashtu intervista ku një burrë me të njëjtin emër është brenda shërbimit të inteligjencës,” tha Malmlof. “Ka shumë prova se është i njëjti person.”
Arrestimet e Skvortsov dhe Koulkova çuan në ndalimin e dy vëllezërve nga Irani, të cilët u akuzuan se kanë spiunuar në interes të Rusisë. Vëllezërit u paraqitën në një gjykatë në Stokholm ndërsa gjyqi i tyre nisi dje.
Skvortsov dhe Koulkova dikur ishin aktive në mediat sociale ruse. Ata postuan foto të familjes duke skijuar në Norvegji, duke pirë shampanjë ose duke vizituar teatrin La Scala në Milano. Megjithatë, në vitin 2013 kjo u ndal papritur, në kohën kur ata akuzohen se kanë filluar të spiunojnë Suedinë. Koulkova studioi në Fakultetin e Matematikës Kompjuterike dhe Kibernetikës në Universitetin Shtetëror të Moskës dhe Skvortsov ishte student në Institutin e Inxhinierisë së Energjisë në Moskë. Thuhet se ai ka punuar në IT për një numër kompanish të mëdha suedeze.
Ata u martuan në vitin 1994 dhe kanë një djalë 20-vjeçar, i cili jeton me ta në Saltsjo-Boo, sipas dokumenteve zyrtare. Koulkova gjithashtu ka një vajzë nga një martesë e mëparshme, e cila jeton në zonën e Stokholmit.
Sipas raportimeve, ata për herë të parë erdhën në vëmendjen e autoriteteve suedeze në vitin 2016, kur agjencia zyrtare e taksave ngriti shqetësime në lidhje me një nga kompanitë e Skvortsov mbi tatimin e papaguar mbi të ardhurat e supozuara për blerjet prej disa milionë koronash.
Duke u ndalur te rasti i Peyman Kia, 42 vjeç dhe vëllai i tij Payam, të dy thuhet se kanë punuar në një sërë postesh qeveritare, duke përfshirë Zyrën për Përvetësim Special, pjesa më e ndjeshme e agjencisë suedeze të inteligjencës ushtarake. Prokurorët besojnë se po i kalonin informacion GRU-së, një nga krahët më të fuqishëm të spiunazhit të Kremlinit, dhe një ekspert i inteligjencës e ka përshkruar atë si skandalin më të dëmshëm të spiunazhit në historinë moderne të Suedisë.
