Maqedonia e Veriut ka gjasa të fitojë mbështetjen e Bashkimit Evropian për të filluar bisedimet e anëtarësimit këtë vit, thonë diplomatët, ndërsa fqinji i saj ballkanik Shqipëria ka kundër Francën, Gjermaninë dhe Hollandën.
Pavarësisht nga retorika e BE-së se blloku duhet të pranojë anëtarë të rinj nga Ballkani Perëndimor për të çimentuar rrugën e tyre evropiane dhe për të kompensuar ndikimin kinez dhe rus, ndjenja anti-eimigracioni ka ngritur dyshime në disa shtete të BE-së veriore.
Mbështetur nga një numër i qeverive të BE dhe Komisionit Europian, Shqipëria dhe Maqedonia e Veriut shpresojnë që ministrat e Evropës do të japin përparim në bisedimet e anëtarësimit në një takim të martën e ardhshme në Luksemburg.Kjo do të qartësonte rrugën për aprovim nga udhëheqësit e BE në samitin që do të zhvillohet në Bruksel më 20-21 qershor. Por asnjërit vend nuk do t’i jepet dritë jeshile atëherë, thanë diplomatët dhe zyrtarët e BE për Reuters, edhe pse 13 vende të BE, duke përfshirë Italinë dhe Poloninë, Presidenti i Këshillit Europian Donald Tusk dhe Komisioni kanë bërë publike thirrje për fillimin e negociatave zyrtare. Tani, pritshmëria e fundit është të arrihet një marrëveshje midis qeverive të BE në shtator, por vetëm për Maqedoninë e Veriut, për të cilën është vendosur ti bashkohet me Organizatën e Traktatit të Atlantikut të Veriut në 2020.
“Maqedonia e Veriut ka një shans të mirë (për bisedimet e anëtarësimit në BE), duke pasur parasysh zgjidhjen historike të çështjes së emrit të saj”, tha një zyrtar i lartë i BE duke iu referuar një mosmarrëveshjeje të vjetër me Greqinë që bllokoi rrugën e saj drejt BE dhe aleancës së NATO-s . Ndryshimi i emrit nga Ish Republika Jugosllave e Maqedonisë në Republikën e Maqedonisë Veriore ka gjasa të bindë Parisin, Berlinin dhe Hagën për të mbështetur bisedimet e BE. “Por Shqipëria është ende një çështje e madhe për disa qeveri, nuk është aspak aq premtuese”, tha zyrtari.
Perceptuar si një nga vendet më të korruptuara të Europës, sipas Transparency International, Shqipëria – e cila tashmë është anëtare e NATO-s – ka bërë përparim të kufizuar vetëm në luftën kundër pastrimit të parave, thonë zyrtarët e BE dhe SHBA, pavarësisht nga prania e gjykatësve dhe prokurorëve të korruptuar. Katër vende të tjera të Ballkanit Perëndimor – Bosnja, Kosova dhe dy përparësit e Serbisë dhe Malit të Zi – po kërkojnë gjithashtu anëtarësimin në BE. Në qershor të vitit 2018, Franca dhe Holanda bllokuan papritur fillimin e bisedimeve të BE-së për Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut, duke kërkuar më shumë reforma. Diplomatët thanë se masa reflektoi shqetësimet rreth ndikimit nga votuesit në zgjedhjet e BE në maj 2019.
Me zgjedhjet e Parlamentit Europian, Franca dhe Hollanda pritet të vendosin, ndërsa selia e BE ftoi në Bruksel Kryeministrin e Shqipërisë Edi Rama dhe Presidentin e Maqedonisë Veriore Stevo Pendarovski. Në një vizitë në Bruksel këtë muaj, Sokol Dedja, zëvendësministër i jashtëm i Shqipërisë tha se ishte koha për bllokun të ndalonte përdorimin e nevojës për reforma përgatitore “si një mënyrë për t’i mbajtur vendet jashtë Bashkimit Evropian”.Bisedimet e anëtarësimit në BE, të cilat zakonisht zgjasin deri në një dekadë, janë një proces de facto reformash për t’i sjellë kombet deri në nivelet e BE.
Pavarësisht fitimeve në zgjedhjet e BE-së për të djathtën ekstreme në Itali, Poloni dhe Hungari, bisedimet për anëtarësimin e ardhshëm për Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut nuk duket se janë në duart e atyre që premtojnë të ndalojnë emigracionin. Partitë franceze dhe holandeze të ekstremit të djathtë kanë humbur vendet në krahasim me vitin 2014 në 2014. Megjithatë, më 11 qershor, parlamenti holandez miratoi një mocion kundër hapjes së bisedimeve me Shqipërinë.Qeveria gjermane kërkon një dritë jeshile për Maqedoninë, por nuk ka asnjë marrëveshje për Shqipërinë, të cilën qendra e djathtë në koalicion e sheh si një shtet problematik. Bundestagu ka rënë dakord të shtyjë çdo vendim deri në shtator.