Fiskalizimi që u kthye në epiqendrën e dytë të daljeve të qeverisë pas antiinformalitetit, e ka përqendruar vëmendjen te risia që sjell sistemi i ri që do të zbatohet.
Që në ditët e para, ajo që u theksua ishte fakti që, në një pjesë të mirë, luftën kundër informalitetit do ta bëjë teknologjia. Përfaqësuesit e kompanisë kroate NEOS, e cila ka ndërtuar edhe sistemin e ri që do të bëjë monitorimin e qarkullimit dhe faturën elektronike, sqaruan mënyrën sesi do të funksionojë ai. Në një takim me grupin e përfaqësuesve të shoqërive të IT-së, si një palë interesi e përfshirë direkt në projekt (nga ky grup do të dalë zgjidhja softuerike) u sqaruan hap pas hapi elementë të sistemit.
“Ky nuk është një projekt i ri për ne. Shtatë vjet më parë, ne e zbatuam këtë projekt në Kroaci dhe bazuar në suksesin e këtij rasti ka nisur zbatimi edhe në vende të tjera si Çekia, Sllovakia apo Sllovenia”, – thanë përfaqësuesit e kompanisë kroate. Sipas tyre, sistemi i Shqipërisë do të jetë një sistem i ngjashëm dhe që do të ndjekë qarkullimin nga fillimi në fund.Fis
Duke qenë se faza e parë do të jetë monitorimi i marrëdhënies konsumator-biznes, ata dhanë shembullin e asaj se çfarë ndodh nga hyrja në një njësi tregtimi deri në daljen e konsumatorit nga kjo njësi me një faturë që ka një kod unik. Sapo blerësi paraqitet në kasë, shitësit i takon që përmes aplikacionit të plotësojë disa elemente të faturës. Pasi bëhet plotësimi i saj dhe firmoset me vulën dixhitale, ajo është në sistem dhe pret që të konfirmohet nga administrata tatimore. Të gjitha proceset i kryen vetë sistemi që verifikon nëse vula dixhitale dhe numri i identifikimit i biznesit përputhen. Nëse ato janë OK, procedohet me hapin tjetër, nëse jo në ekran do të dalë “Error”, që do të thotë se diçka nuk shkon.
Hapat e përgatitjes për t’u bërë pjesë e sistemit
Përfaqësuesit e kompanisë kroate sqaruan se sistemi tashmë është funksional dhe i ngritur ndërkohë që biznesit do t’i duhet që të ngrejë infrastrukturën e vet për t’u lidhur.
“Te hapat e përgatitjes, fillimisht do t’ju duhet që të keni pajisjet harduer dhe ato softuer për ta bërë funksional. Çdo taksapagues duhet që brenda softuerit të ketë të integruar certifikatën e tij që i lëshohet nga AKSHI me çelës unik dhe që firmos çdo faturë që shkon për në sistemin e fiskalizimit. Pra, hapi i parë është të merrni certifikatën pranë AKSHI-t, për firmosjen. Pas kësaj, do t’ju duhet internet gjithë kohën që të komunikoni me administratën tatimore. Nëse në një moment nuk keni internet, nuk duhet të shqetësoheni, pasi kjo është e mbuluar sistemi.
Përfaqësues të kompanive IT kërkuan më shumë detaje se mbi procedurën kur nuk ka internet apo ky i fundit shkëputet. Në përgjigjen e tyre ekspertët e NEOS sqaruan se tatimpaguesi do të ketë 48 orë kohë për të rregulluar internetin apo një problem me pajisjen fiskale. Për këtë pjesë kohe, biznesi do të lëshojë vetëm fatura të printuara me NIPT. Ato fiskalizohen më vonë. Gjithsesi, në çdo rast janë parashikuar zgjidhje opsionale për lidhje internet, qoftë edhe përmes telefonit.
“Logjika është e tillë që çdo transaksion që ju bëni ndërkohë, dërgohet i pafiskalizuar. Çdo faturë ka një numër unik dhe pas 48 orësh ajo fiskalizohet. Nëse kjo faturë që është lëshuar nuk shkaqet në sistem, do të thotë që kjo është bërë qëllimisht nga tregtari” sqaruan ekspertët e kompanisë që ka ndërtuar sistemin. Po kështu, ata u pyetën lidhur me certifikatat dixhitale, sesi veprohet kur një kompani ka disa degë, nëse ato duhet të operojnë nën një të tillë apo çdo degë duhet të ketë të vetën. “Me logjikë si një kompani ju mund të operoni edhe me një certifikatë që merret nga AKSHI, por përvoja ka treguar se është më mirë kur njësitë veprojnë si të pavarura dhe çdo arkë të ketë certifikatën vet”, – deklaroi ekipi që ka ndërtuar sistemin.
Balanca e hapjes do të raportohet çdo ditë
Në shpjegimin e mënyrës sesi do të funksionojë sistemi përfaqësuesit e kompanisë që po ndërton sistemin u shprehën se çdo biznes do të raportojë balancën e hapjes çdo ditë. “Ky projekt po nis të zbatohet që të kontrollojë ekonominë gri. Një nga ato që e identifikon atë është balanca, pra pozicioni i arkës, shuma që ti e hap çdo ditë. Më pas kësaj i shtohet paraja në dorë që ke marrë gjatë ditës dhe zbritet pjesa e shpenzimeve që duhet të raportohen.
Të gjitha këto qartësojnë mënyrën sesi qarkullon paraja”, – sqaruan përfaqësuesit e kompanisë. Nga ana tjetër, lidhur me një pyetje për rastet kur faturat mund të kenë gabim në shifrën e faturimit, pra nga 100 mijë lekë për shembull të jetë faturuar 1 milion lekë, përfaqësuesit e NEOS sqaruan se kjo nuk është më pjesë e sistemit dhe nga ai nuk do të fshihet asnjëherë asnjë faturë. Rastet e gabimeve të tilla do të trajtohen përmes ankimeve pranë strukturave përkatëse apo kërkesave për anulime.
Biznesi nuk ka pse të mbajë më “male” me letra, do të raportohen oraret e aktivitetit
Teksa u sqaruan elementet që lidhen me pajisjet harduer, përfaqësues të kompanisë zhvilluese të sistemit sqaruan se lehtësia e parë që do të sjellë sistemi, është që biznesit nuk do t’i duhet të arkivojë fatura pafund. Ato do të jenë tashmë online. Tregtari ka pesë ditë kohë të raportojë një faturë dhe sapo ajo i dërgohet AKSHI-t, nuk ka më asnjë detyrim që ta mbajë ato. Flasim këtu për faturat biznes me biznes. Çdo biznes do të raportojë oraret e veta zyrtare të operimit sipas natyrës që ka. Kjo do të thotë që një supermarket duhet të raportojë orarin kur hapet dhe mbyllet. Prerja e një kuponi pas këtij orari raportohet nga sistemi dhe mund të konsiderohen si transaksione me risk. Detajet e plota me specifikimet teknike pritet që të bëhen të njohura në tetor, pasi të kalojë kuadri ligjor dhe të nisë testimi pilot me një pjesë të bizneseve.
Nënshkrimi elektronik, si sigurohet nga AKSHI
Bizneset që do regjistrohen në platformën e re që do të monitorojë faturat dhe sistemin e qarrkullimit do të duhet të pajisjen të gjithë me nënshkrimin elektronik që lëshohet nga Agjencia Kombëtare e Shoqërisë së Informacionit. Në faqen e kësaj agjencie mund të gjesh edhe detajet për mënyrën sesi aplikohet për nënshkrim elektronik. Kështu pranimi dhe dorëzimi i dokumentave bëhet çdo ditë nga ora 09:00 më 16:00 pranë zyrave të AKSHI-t
- Paraqitja e dosjes se plotë:
- a) Kërkesë zyrtare drejtuar AKSHI-t; b) Shkarko këtu Formularin e aplikimit;
- c) Fotokopje e Kartës së identitetit (ID Card)
- d) Fotokopje Licence/Fotokopje e NIPT-it
- e) Mandat pagesa (usb token) sipas VKM nr 15 datë 12/01/2018, përkatësisht pika 3 dhe 4, për miratimin e tarifave për shërbimet elektronike:
-shkarko faturë arkëtimi usb ose faturë arkëtimi për asistencë teknike(Kjo faturë që shkarkohet nga faqja e AKSHI-t ka vlerën 7300 lekë)
– shkarko faturën për arkëtim usb dhe asistencë teknike(Kjo faturë që shkarkohet nga faqja e AKSHI-t ka vlerën 13 700 lekë).
*Shënim: Ky shërbim është i vlefshëm për te gjithë subjektet private që paguajnë tarifën e kostove dhe shërbimeve + usb token sipas VKM-së më lart, pranë AKSHI-it
Rinovimi
- Kërkesë zyrtare për rinovimin;
- USB token
Përdorimi
- Instaloni certifikatën Root CA në kompjuterin tuaj – Shkarko ROOT CA.
- Manuali teknik i Përdorimit – Shkarko Manualin
Shfuqizimi i Nënshkrimit Elektronik
Për të shfuqizuar certifikatën me Nënshkrim Elektronik duhet të njoftohet menjëherë AKSHI nëpërmjet email zyrtar [email protected]/Monitor
