Deri në shtatorin e kaluar, Sayed Sadaat vishte kostum dhe kravatë, kishte një punë dhe një pagë të respektueshme, pavarësisht se jetonte në një nga vendet më të varfra në botë dhe sigurisht nuk mund të ankohej për jetën e tij.
Sot, ish-ministri afgan i Komunikimit, jeton në Lajpcig dhe është një shpërndarës ushqimi, duke ofruar sanduiçe dhe pica rreth qytetit. Për ta bindur atë, një vit më parë, të linte punën e tij dhe të shkonte në Gjermani, ishte marrëveshjet e Dohas që sanksionoi tërheqjen e forcave ndërkombëtare nga vendi. Kur Sadaat, 39 vjeç, kupton se po afrohej fundi i qeverisë së vendit të tij, ai merr vendimin.
Paketon gjithçka, merr gruan dhe fëmijët e tij dhe aplikon për vizë. Pastaj, sapo mbërrin në Gjermani, fillon të kërkojë punë. Gjuha dhe mungesa e njohurive e detyrojnë atë të kthehet në një punë shumë më të ulët se ajo që bënte në shtëpi.
Dhe kështu ai përfundon duke bërë dërgesa. Në fillim të gjithë e kritikojnë për zgjedhjen e tij. “Ata më quanin të çmendur”, – tha ai për “Reuters”, duke pozuar para kamerës me mbulesën e tij portokalli të mbështetur në biçikletën e tij.
“Por unë përfundimisht nuk kam asgjë për ta fajësuar veten. Në të vërtetë, shpresoj që politikanët e tjerë afganë të ndjekin shembullin tim dhe të gjejnë një punë jashtë vendit”.
Por nëse është e vështirë të jesh i sigurt duke pasur parasysh se ish-presidenti Ashraf Ghani iku në Emiratet e Bashkuara në bordin e një helikopteri të ngarkuar me kartëmonedha, pasi ua kishte dorëzuar vendin talebanëve, përballë atyre që i mbanin valixhet me nxitim pas rënies më 15 gusht dhe u largua në heshtje në një fluturim evakuimi, ka nga ata që kanë vendosur të qëndrojnë dhe të luftojnë.
Ai është ish-ministri i Brendshëm, Masoud Andarabi. I shkarkuar në mars nga presidenti Ghani, sot ai më në fund mund të flasë lirshëm dhe akuzon ish-presidentin se nuk ka bërë asgjë për të shpëtuar vendin e tij.
Por jo vetëm. Tani në mediat sociale dhe në intervista të shumta, ai denoncon krimet e talebanëve. Dhe flitet se ai është ende në vend duke udhëhequr një grusht besnikësh të ushtrisë që përpiqen të krijojnë një bërthamë të rezistencës.
“Ghani sundoi me vetëm katër burra, pa u konsultuar me anëtarët e kabinetit të tij të sigurisë. Është ky proces vendimmarrjeje totalisht i gabuar që na ka sjellë në situatën në të cilën jemi”, – tha ai për BBC afgan.
Një tjetër e arratisur – por për një arsye shumë të kuptueshme këtë herë – ishte Nargis Nehan, një ish-ministre e qeverisë afgane dhe një aktiviste për të drejtat e grave, e cila arriti të strehohej në Oslo, por që ka lënë babanë dhe motrën e saj të sëmurë.
“Kjo nuk është hera e parë që unë largohem nga vendi im”, – tha ajo në një intervistë për Channel 4. “Gjatë luftës civile të viteve 1992-1996, unë isha një nga miliona refugjatët afganë të zhvendosur në Pakistan”. Nga këtu, Nargis filloi të punojë për të drejtat e grave, me OJQ-të dhe shoqatat vendore.
Pastaj, pas vitit 1996, u kthye në Afganistan, në emër të një OJQ-je suedeze, ajo punoi në bashkëpunim me Kombet e Bashkuara për barazinë gjinore, deri në formimin e qeverisë. “Por tani, duhet të filloj nga e para”.
Nga ana tjetër, Hazrat Omar Zakhilwal, një ish-ministër i Financave afgane i qeverisë Karzai, vazhdonte të shkonte në zyrë çdo ditë pas pushtimit të talebanëve, edhe së fundmi është nën arrest shtëpie.
Pasi është kthyer në vend nga një udhëtim jashtë shtetit, është përpjekur për të dialoguar me talebanët për një qeveri “më gjithëpërfshirëse”.
Dhe gjatë një interviste në TV kinez, ai tha se kishte besim “në mençurinë kolektive të këtij vendi” dhe shpresoi se kthimi i tij “do t’i sigurojë shokët e tij që të marrin një qëndrim në mënyrë që Afganistani të jetë një vend i qëndrueshëm dhe paqësor”.(SI)
