Turqia për herë të parë në krye të KFOR-it, a ka Serbia arsye për shqetësim?

Përkundër faktit se ky shtet kohëve të fundit intensivisht armatos dhe stërvit Forcat e Sigurisë së Kosovës, bashkëbiseduesit e Kosovo online mendojnë se Ulutash duhet të përpiqet që në mënyrë objektive ta zbatojë mandatin e KFOR-it.

Duke llogaritur komandantin në largim të KFOR-it, italianin Angelo Michele Ristuća, në 24 vitet e fundit, në këtë pozitë kanë ndryshuar 27 komandantë dhe asnjëri prej tyre nuk ishte nga Turqia. Ulutash do të marrë detyrën në një kohë kur kontingjenti i ushtarëve turq brenda KFOR-it është i dyti më i madh. Aktualisht në këtë mision janë 4511 ushtarë, shumica nga Italia – 852, pasuar nga Turqia me 780 dhe SHBA me 679.

Gjatë verës, dronët Bajraktar arritën në Kosovë nga Turqia, dhe ministri i Mbrojtjes së Kosovës, Ejup Maçedonci, njëzet ditë më parë tha se Turqia vazhdon të mbështesë zhvillimin e Forcave të Sigurisë së Kosovës në të gjitha aspektet, duke përfshirë trajnimin dhe edukimin, por mbi të gjitha në aspektin e furnizimit me sistemet dhe pajisjet e armëve.

Ish-ambasadori i RFJ-së në Turqi dhe islamologu Darko Tanaskoviç thotë për mediat kosovare se duke pasur parasysh që Turqia e furnizon Kosovën me armë dhe pajisje ushtarake dhe trajnon oficerët e saj, Serbia nuk mund të jetë veçanërisht e kënaqur që komandanti i ri i KFOR-it do të jetë nga Turqia, por në të njëjtën kohë ai vëren se komandanti i KFOR-it nuk merr urdhra nga Ankaraja dhe se nuk do t’i marrë ato nga Ankaraja edhe kur komandanti i këtij misioni të NATO-s është turk.

Në Kosovë u shtua një kontingjent i forcave turke në kohën kur u krijua një situatë e tensionuar, si dhe fakti që komandën e KFOR-it do ta marrë një gjeneral turk, perceptohet dhe tentohet të valorizohet nga Turqia si në aspektin politik ashtu edhe në atë vendas si sukses i madh i saj.

“Ka tituj të mëdhenj në gazetat turke se ‘ushtari turk është kthyer në Kosovë’ dhe ne e dimë historikisht se çfarë do të thotë dhe cilat janë konotacionet. Nga pikëpamja praktike, fakti është se Turqia ka qenë prej kohësh, si në rastin e Maqedonisë së Veriut dhe Shqipërisë dhe vendeve të tjera të Ballkanit, një nga furnizuesit e privilegjuar jo vetëm të armëve dhe pajisjeve ushtarake, por edhe një vend që trajnon oficerë. nga këto vende dhe kjo vlen plotësisht edhe për Kosovën. Në këtë kuptim, Serbisë nuk mund t’i përshtatet veçanërisht që komandanti i KFOR-it është nga Turqia. Nga ana tjetër, megjithatë, nuk mendoj se rëndësia e këtij fakti duhet të teprohet sepse – së pari, komandanti i KFOR-it nuk merr urdhra nga Turqia dhe nuk do t’i marrë nga Turqia as kur është turk. Natyrisht, turqit gjithmonë përpiqen të inkorporojnë interesat e tyre në politikën e aleancës së NATO-s, por kjo nuk është vendimtare. Dihet se ku i merr urdhrat komandanti i KFOR-it, sigurisht jo nga Këshilli i Sigurimit dhe aq më pak nga Turqia. Pra, nga ai këndvështrim nuk mund të priten ndryshime të mëdha”, thotë Tanaskoviç.

Siç thekson ai, në nivel njerëzor mund të flitet për faktin se gjenerali turk do të ketë simpatitë ndaj shqiptarëve myslimanë në raport me serbët ortodoksë, por gjithashtu thotë se nuk mendon se kjo është vendimtare.

“Turqit janë oficerë shumë të disiplinuar dhe ai do të përpiqet të veprojë sa më objektivisht të jetë e mundur”. Madje, mendoj se ai do të përpiqet të sillet më objektivisht nga ç’pritej, le të themi, nga një italian, pikërisht për të mos krijuar dyshime për njëanshmëri. Marrë në tërësi dhe pamë se në ngjarjet tragjike në Banjskë nuk mund të flitet për ndonjë objektivitet të KFOR-it, por mund të flitet për faktin se ata do të respektojnë disa kufij në angazhimin e tyre, të cilat nuk do të shkojnë përtej asaj që do të ishte. kolapsi i plotë i misioneve të tyre si në nivelin moral ashtu edhe në atë ushtarak. Nuk pres që të jetë një ndryshim shumë i madh, por sigurisht një serb nuk mund të jetë i lumtur kur një turk kthehet në Kosovë. Ata ishin në kazermën “Sulltan Murat” dhe thjesht simbolikisht, ne nuk mund t’i kapërcejmë ato inat. Nga pikëpamja reale-politike, nuk mendoj se do të ketë shumë dallime në krahasim me anshmërinë tashmë të plotë të KFOR-it”, përfundon Tanaskoviç.

Duke folur përgjithësisht për politikën e Ankarasë, bashkëbiseduesi ynë thotë se Turqia është shumë e interesuar rajonalisht për problemin e Kosovës dhe Metohisë, pasi Ballkani është një nga prioritetet e “politikës së jashtme neo-otomane, madje edhe më të gjerë kombëtare”.

“Ajo është e interesuar për gjithçka që ndodh në Ballkan, veçanërisht në lidhje me komunitetet myslimane dhe ne e dimë se 90 për qind ose më shumë e shqiptarëve në Kosovë janë myslimanë. Turqia e mbështet vazhdimisht Kosovën, edhe pse, si të thuash, sportivisht përpiqet të mbajë paralelisht marrëdhënie të mira me Serbinë dhe t’i zhvillojë ato, sepse e kupton që pa Serbinë nuk mund t’i zbatojë as ato plane neo-otomane në mënyrën që do t’i zbatonte në bashkëpunim me Serbinë”, thotë Tanaskoviç.

Me rastin e inaugurimit të ardhshëm të gjeneralmajorit Ozkan Ulutash, Sekretari Shtetëror i Ministrisë së Mbrojtjes së Serbisë, Nemanja Staroviq, thotë për Kosovo online se Serbia dëshiron të besojë se ai është një profesionist, i cili, siç ka ndodhur deri më tani. , do të kryejë atë që përfaqëson mandatin themelor të misionit të KFOR-it, që është të sigurojë një mjedis stabil dhe të sigurt për të gjithë qytetarët e KdheM, mbi të gjitha për serbët që aktualisht janë më të cenuarit.

Bashkëpunimi ndërmjet Ushtrisë Serbe dhe KFOR-it, shton Staroviç, ka qenë i mirë dhe thelbësor në 24 vitet e fundit.

“Ne duam të besojmë se do të vazhdojë edhe në vitin e ardhshëm nën komandën e gjeneralit Ulutash”, thotë Staroviç. Ai tregon se në kuadrin ballkanik, Turqia përfaqëson padyshim një fuqi të madhe, pra një superfuqi rajonale.

“Ne jemi të vetëdijshëm për këtë, dhe Serbia dhe Turqia kanë marrëdhënie shumë të mira, domethënëse dhe konstruktive. Qoftë nëse flasim për dimensionin e tyre politik apo ekonomik. Sigurisht, kjo nuk do të thotë se ne nuk kemi ngritur zërin për të gjitha ato që nuk pajtohemi me, dhe më tepër ka të bëjë me furnizimin e përshpejtuar të të ashtuquajturave forca të sigurisë së Kosovës nga drejtimi i Turqisë, prandaj ne besojmë se kjo jo vetëm që bie ndesh me Rezolutën 1244 të Këshillit të Sigurimit të OKB-së, por se është një veprim që kontribuon në militarizimi i problemit, dhe ne besojmë se kjo është gjëja e fundit që na duhet, kur flasim për KdheM. Natyrisht që Forcat e Armatosura Serbe kanë përgjigje të gatshme dhe adekuate për një gjë të tillë, por ne thjesht nuk besojmë se kjo është një rrugë e mirë për të shkuar. Duke qenë se presim një vizitë të Ministrit të Mbrojtjes së Turqisë në Beograd pas pak më shumë se dy javësh, besojmë se do të jetë një mundësi për t’i sqaruar të gjitha këto gjëra në një dialog të hapur dhe të ndershëm me palën turke”, thotë Staroviç.

Përndryshe, Prishtina ka marrë dronët Bajraktar nga Turqia dhe nga ai vend ka marrë edhe sistemin antitank OMTAS me rreze veprimi deri në 4.500 metra, obuset Boran të kalibrit 105 mm, mjetet luftarake të këmbësorisë Vuran, si dhe ALKAR mortaja të kalibrit 120 mm, raportoi RTS së fundmi. Më së shumti bëhet fjalë për donacione, por për disa sisteme pala turke pretendon se ua ka shitur Forcave të Sigurisë së Kosovës.

Sa i përket mandatit të KFOR-it, ai rrjedh nga Aneksi 2 i Rezolutës 1244 të Këshillit të Sigurimit të OKB-së, i cili thotë se “prania ndërkombëtare e sigurisë me pjesëmarrjen thelbësore të NATO-s duhet të vendoset nën komandën dhe kontrollin e unifikuar dhe të fuqizohet për të krijuar një mjedis të sigurt për të gjithë njerëzit në Kosova, si dhe për të lehtësuar kthimin e sigurt të gjithë personave të zhvendosur dhe refugjatëve në shtëpitë e tyre”.

NATO themeloi misionin e KFOR-it në qershor të vitit 1999, pas përfundimit të bombardimeve të RFJ-së.