Mësuesit në të gjithë Europën kanë hyrë në grevë vitet e fundit për paga dhe kushte më të mira pune, ndërkohë që shumë sisteme arsimore europiane po vuajnë nga mungesat. Ata planifikojnë të vazhdojnë grevën dhe të dalin në rrugë për t’u dëgjuar në vitin 2024 pasi kostot e jetesës po vijojnë të rriten dhe pagat reale janë ulur në shumë vende.
Disa tregues sugjerojnë se problemi është serioz. Pagat fillestare vjetore të mësuesve, të përshtatura për inflacionin, ranë në shumë vende të Europës në gjashtë vitet e fundit. Më shumë se gjysma e mësuesve në BE nuk janë të kënaqur me pagat e tyre. Vetëm një e pesta e tyre mendojnë se profesioni i mësuesit vlerësohet në shoqëri dhe një në 10 pendohet që është bërë mësues.
Si në vitin 2022 ashtu edhe në vitin 2023 u zhvilluan një sërë grevash mësuesish në të gjithë Evropën, duke përfshirë Britaninë e Madhe, Francën, Gjermaninë, Italinë, Hungarinë, Spanjën, Portugalinë, Çekinë dhe Rumaninë. Thirrjet e sindikatave tregojnë se grevat do të vazhdojnë edhe në vitin 2024. Mësuesit në Irlandën e Veriut kanë konfirmuar tashmë se do t’i bashkohen aksionit industrial pas Krishtlindjeve.
Pra, si krahasohen pagat e mësuesve në të gjithë Europën? Cilat vende i paguajnë mësuesit më shumë dhe më pak? Sa kanë ndryshuar në terma realë pagat e mësuesve vitet e fundit? Pagat e mësuesve ndryshojnë shumë në të gjithë Europën sipas raportit të Komisionit Europian EACEA/Eurydice ‘Pagat dhe shtesat e mësuesve dhe drejtuesve të shkollave në Europë në 2021/2022’.
Pagat mesatare vjetore bruto aktuale të mësuesve të mesëm të ulët (ISCED 2) në shkollat publike varionin nga rreth 8,160 euro në Bosnjë dhe Hercegovinë në 71,184 euro në Gjermani. Të dhënat për disa vende, përfshirë Luksemburgun, i cili u rendit në krye në vitin e kaluar, nuk janë të disponueshme për vitin 2022.
Paga mesatare aktuale i referohet pagës mesatare të ponderuar bruto vjetore, duke përfshirë pagën ligjore dhe pagesat e tjera shtesë si shpërblimet dhe shtesat. Ai përjashton kontributet e sigurimeve shoqërore dhe pensioneve të punëdhënësve, por përfshin ato që paguhen nga punonjësit.
Ndërsa shikojmë në analizë mësuesit e mesëm të ulët, grafiku më poshtë tregon gjithashtu pagat e niveleve të tjera të arsimit si mësuesit parafillor (ISCED 02), fillor (ISCED 1) dhe të mesëm të lartë (ISCED 34). Paga aktuale vjetore ishte mbi 50,000 euro në tetë vende duke përfshirë Holandën (67,638 euro), Danimarkën (66,673 euro), Irlandën (63,278 euro), Austrinë (60,686 euro), Norvegjinë (59,276 euro) dhe Finlandën (52,076 euro).
Edel Strazimiri / SCAN
