Emri i Drejtuesit të Parë të Policisë së Shtetit, i përjetësuar në Pallatin e Kulturës Kamëz dhe në një rrugë të qytetit të Peshkopisë
Nga Halil RAMA – Mjeshtër i Madh
- Drejtësia e vonuar në dënimin e autorëve të krimit
- Artan Cuku është dekoruar nga Presidenti i Republikës me Dekretin nr.10532,Datë 27.06.2017, me “Dekoratën e Artë të Shqiponjës” (pas vdekjes)
- Në librin “100 vrasjet më të bujshme në historinë e shtetit shqiptar (në të gjitha trojet shqiptare)” të autorit Roland Qafoku, vrasja e Drejtuesit të Parë Artan Cuku është përshkruar si një nga vrasjet më të bujshme të shtetit shqiptar në këto njëqind vitet e fundit
Komisar Artan Cuku, do të nderohej në 111 vjetotin e Policisë së Shtetit më 13 janar, ndërsa më 14 janar 2024 do të festonte ditëlindjen e 49-të, i rrethuar jo vetëm nga familja e tij, por edhe nga miq e shokë të shumtë.
Jo vetëm nga Lura ku lindi, u rrit, kaloi fëmijërinë e nga ku mori shkollimin bazë, por edhe Tirana, Shkodra, Tropoja, Vlora, Fieri, Berati e pothuajse nga e gjithë Shqipëria. Kjo për faktin se Ai mbetet në kujtesën e çdo punonjësi të policisë dhe çdo njeriu që e ka njohur e punuar me të si simbol i vlerave të larta njerëzore, inteligjencës, besnikërisë, moralit të lartë, si drejtues i talentuar i policisë, intelektual me vlera, vendimmarrës kurajoz dhe me performancë të lartë.
Drejtuesi i Parë i Policisë së Shtetit Artan Cuku, më 14 janar do të ishte 49 vjeç, sikur dora kriminale të mos e e kish këputur jetëm e tij në moshën më të mirë, para 7 vitesh. Me datën 08.04.2017, rreth orës 20:10, Ai u vra duke hyrë në shtëpinë e tij në “Rrugën e Kosovarëve”, Tiranë, fakt për të cilin Prokuroria Për krimet e Rënda kreu hetimet në kuadër të Procedimit Penal nr.139/2017 dhe në përfundim te hetimeve, organi i akuzës ka konkluduar se vrasja e tij është kryer në bashkëpunim, për shkak të Detyrës së tij, gjatë kohës kur ushtronte funksionet e Drejtorit të Drejtorisë së Policisë Qarkut Vlorë, krim i parashikuar nga nenet 79/b e 25 te Kodit Penal (“Vrasja e punonjësve të policisë së shtetit”).
Tre muaj më parë (30 shtator 2023) gazetarja investigative Fatjona Mejdini (Drejtore për Ballkanin e “Global Initiative Against Transnational Organized Crime) ka publikuar në Facebook arsyet e pakuptimta, sipas saj, për vonesën e drejtësisë në çështjen e vrasjes së ish komisarit Artan Cuku. Mejdini thotë se drejtësia nuk është duke bërë asnjë përpjekje për “Dëshmorin e Atdheut” dhe se dëshmitë e rrëfyera në gjyq e kanë nxjerr në pah autorin.
Nga ana tjetër gazetarja tregon dhe detajin, se Bledar Jambellin, autorin e dyshuar të vrasjes e ka ndihmuar një funksionar i lartë shqiptar të mos hetohet, duke qenë se është anëtar aktiv i pakicës greke.
REAGIMI I GAZETARES INVESTIGATIVE FATJONA MEJDINI:
“KOMISAR ARTAN CUKU U HODH NË RRUGË DHE U LA I VETËM”
“Sot (30 shtator 2023) piva një kafe me Rakipin, vëllain e Artan Cukut, Kryekomisarit të Policisë të vrarë për shkak të detyrës në Prill të vitit 2017. Rakipit i dorëzova disa kopje të një publikimi të organizatës ku punoj, ku i ndjeri, tashmë i shpallur “Dëshmor i Atdheut”, është renditur ndër viktimat kryesore të krimit të organizuar nga e gjithë bota.
Gjashtë vite e gjysmë nga vrasja, Rakipi dhe familja Cuku janë ende duke pritur Drejtësinë, të cilën shteti shqiptar ia ka borxh ish-funksionarit të lartë të tij. Dhimbja e tyre shtohet çdo ditë e më shumë, kur shohin se gjykatat dhe akoma më shumë politika, kanë fshehur kokën dhe nuk kanë gjetur guximin të bëjnë transparencë dhe ti mëshojnë nevojës për të dhënë drejtësi.
1. Artan Cuku u hodh në rrugë nga Policia e Shtetit dhe u la i vetëm, në kulmin e karrierës së tij profesionale (42 vjec), pasi kishte kontribuar për të vënë para drejtësisë shumë kriminelë të rrezikshëm.
2. Gjykimi i autorëve të vrasjes ende nuk ka përfunduar në Gjykatën e Tiranës dhe ndonëse nga provat shkencore dhe dëshmitë, është identifikuar porositësi, Bledar Jambelli. Ai është arratisur dhe ende nuk është dënuar në mungesë.
3. Shteti grek ka refuzuar ekstradimin e Jambellit me motivimin se ai është një Vorio-epiriot dhe anëtar aktiv i pakicës greke në Shqipëri dhe se gjykimi ndaj tij, do të ishte politik dhe me karakter hakmarrës ndaj veprimtarisë politike të tij. Asnjë funksionar i lartë shqiptar (ministër i Drejtësisë apo Kryeministër) nuk e ka përmendur publikisht dhe as ka mbajtur qëndrim ndaj këtij fakti.
4. Dëshmitë e fundit të bëra publike nga kolegë gazetarë japin indicie se drejtues të minoritetit grek në Shqipëri kanë pasur rol në mos ekstradimin e këtij krimineli në Shqipëri. Asnjë politikanë nga ata që i mbështesin politikisht këta drejtues të minoritetit grek, nuk ka kërkuar sqarim publik për këto akuza.
Mesa duket të jesh Dëshmor i këtij vendi nuk vlen dhe aq shumë!
Po. Kjo pohohet edhe në dokumentarin e gazetares Etleva Delia në abc news “Gjërat tona/ Gjashtë vjet nga vrasja e komisar Artan Cukut”, ku thuhet me zë dhe figurë se ende iniciesiuesit dhe ideusait e këtij krimi shtisin të lire.
Gjithsesi, në këtë ditë përkujtimore, shokët dhe miqtë e tij, deri drejtues të lartë të Policisë së Shtetit, shprehen se janë shumë mirënjohës dhe përulen me respekt para jetës dhe veprës së Artanit, të cilën ai ia përkushtoi me vetëmohim mbrojtjes së jetës së qytetarëve të vendit të vet”.
14 VITE NË DETYRA E FUNKSIONE TË RËNDËSISHME
Në harkun kohor të 14 viteve (2000-2014) të karierës së tij në Policinë e Shtetit ai shërbeu me devotshmëri e përkushtim të rrallë, duke kryer më së miri funksione të rëndësishme, si: Shefi i Seksionit për Hetimin e Krimeve në Komisariatet e Policisë të Malësisë së Madhe; Shkodrës, Durrësit e Nr.4 në Drejtorinë e Policisë Tiranë; Specialist Drejtimi në Drejtorinë e Policisë Qarkut Tiranë; Shef i Komisariatit të Policisë Tropojë; në Berat në Sektorin Kundër Akteve Terroriste etj. Por karriera e tij shënon rekorde si Zëvendësdrejtor i Policisë të Qarqeve Vlorë, Fier, Berat e Tiranë.
Për 4 vite si Zv. Drejtor i policisë në katër Qarqe ka përballuar sfida të mëdha. Zëvendës Drejtori i Qarkut në atë kohë ishte drejtuesi më i lartë i hetimit të krimeve. Artani dërgohej në Qarqet ku ishin problemet delikate që duheshin zgjidhur dhe angazhimi i tij i pakursyer jepte rezultate të dukshme. Në këto vite janë kryer hetime spektakolare dhe janë finalizuar operacione të rëndësishme.
Pas vitit 2011, Artani transferohet për të kryer detyrën e Shefit të Sektorit Kundër Pastrimit të Parave në Drejtorinë e Përgjithshme të Policisë së Shtetit, detyrë të cilën e kreu për rreth një vit. Ky ishte një drejtim i ri i punës së Artanit por një prioritet i kohës për policinë.
Karriera e Artan Cukut kulmon në detyrën e Drejtorit të Policisë Qarkut Vlorë, nga fillimi i vitit 2012 deri nga fundi i vitit 2013. Kjo është koha me e lavdishme për Artanin, koha më e mirë dhe për qytetarët e Vlorës. Duke patur mbi supe këtë detyrë të rëndë dhe peshën e përgjegjësisë në drejtimin e policisë së Qarkut Vlorë, Artani me stafin e tij bënin diferencë të theksuar nga gjithë qarqet e tjera në punë, në rezultate e në performancë. Aksione spektakolare u finalizuan në Vlorë, disa herë personalitete të policisë italiane dhe amasadori Italian shiheshin në konferenca shtypi ne krah të drejtorit të sukseshëm Artan Cuku duke prezantuar finalizimin e operaconeve që partnerët evropian i dëshironin aq shumë.
Nga fundi i vitit 2013, pas ndryshimeve politike që ndodhën në Shqipëri, Artani u transferua nga Vlora dhe deri në Qershor 2014 ka punuar në Drejtorinë e Studimeve Strategjike në Policinë e Shtetit derisa u lirua nga policia pa asnjë shkak.
AHMET PRENÇI: KOMISAR CUKU NË PANTEONIN E PËRJETSHËM
Kur kishte kaluar më shumë se një vit nga vrasja, Ish-Drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Shtetit, Ahmet Prençi, do të publikonte një letër të pazakontë, kur nga bota e të gjallëve i shkruhet dikujt në botës e përtejme; pa adresë, pa emër qyteti, lagjeje, rruge… Një i gjallë po i shkruante një të vdekuri… Kjo sipas Zotit Prençi (tashmë edhe poet e prozator ndër më të njohurit nga lexuesit, pas botimit të romaneve të tij “ANJA” dhe “Brenga e Prokurorit”), për faktin se ish Drejtuesi i Parë i Policisë së Shtetit Artan Cuku ka zënë vend në panteonin e përjetshëm. Dhe… “siç thonë librat e shenjtë, heronjtë zënë vend të merituar pas shenjtorëve në atë botë” .
Ish numri një i institucionit më të lartë ligjzbatues vlerëson se Artan Cuku sakrifikoi shumë për ligjin. Ai dhuroi gjithçka për rendin në këtë vend me plot halle e derte. “Njerëz si ti ishin të rrallë, por njerëz si ti ngjallnin besimin për një të ardhme më të sigurt, më të mirë. Sa shpresa kishim, Artan, sa ëndrra, të cilat janë tretur e janë harruar tashmë. Unë si ish-shoku dhe kolegu yt dua të të njoftoj me anën e kësaj letre se çfarë çudirash ndodhin në vendin tënd, në vendin tim para dhe pas një Vetingu, para dhe pas një reforme, para dhe pas një ëndrre, para dhe pas një shprese…Vdekatarë jemi të gjithë në këtë botë, por kur ikën në atë botë me nder, prosperitet e dinjitet, të gjallët kanë ç’të thonë, kanë ç’të shkruajnë, kanë ç’të kujtojnë. Ti e mbylle me nder dhe ne shpresojmë të mos turpërohemi, Artan, deri sa të kemi frymën e deri sa të vijmë atje, në botën e paqtë. Thonë se burri ka kohë të turpërohet edhe pak sekonda para vdekjes. Këto soj burra shtetarësh që na drejtojnë sot, nuk e kanë këtë merak Artan”,-shkruan Ahmet Prençi.
Artan Cuku, lindi më 25.01.1975 në fshatin Lurë e Vjetër të rrethit Dibër. Ishte fëmija i katërt i Sulejman dhe Nurije Cukut. Arsimin fillor dhe 8-vjeçarë e përfundoi në Fushë-Lurë, ndërsa arsimin e mesëm të përgjithshëm e mbaroi në qytetin e Peshkopisë.
Pas përfundimit të arsimit të mesëm, në vitet 1994-1996, ka punuar si mësues në shkollën e mesme “Nikoll Kaçorri” Lurë.
Në vitet 1997-2000 mbaroi Akademinë e Policisë “Arben Zylyftari” me rezultate të shkëlqyera duke marrë titullin “Specialist i Lartë i Policisë”.
Përsa i përket shkollimit, Artan Cuku, në vazhdim, gjatë karrierës së tij, përfundoi pa shkëputje nga puna, studimet për Drejtësi në nivelet Bachelor dhe Master e më pas ju nënshtrua provimit të avokatisë ku mori titullin “Avokat”, profesion të cilin nuk e ushtroi asnjëherë.
Gjithashtu ka kryer me sukses me dhjetra kurse e trainime të ndyshme si brenda dhe jashtë vendit, të organizuara nga Institucionet Ligjzbatuese Shqiptare, Evropiane dhe Amerikane, përgjatë periudhës 2000 – 2014.
DISA TITUJ NDERI, MEDALJE E DEKORIME PËR ARTAN CUKUN
Shokët dhe kolegët vlerësojnë se Artan Cuku kishte aftësi të rralla lidershipi si Drejtues i Lartë i Policisë së shtetit, me afro 17 vjet përvojë pune. Ai ka iniciuar, drejtuar dhe menaxhuar hetime të rëndësishme në kuadër të luftës kundër krimit të organizuar dhe krimeve të rënda.
Aftësitë e tij të veçanta organizative dhe manaxheriale, vinin si rezultat i ngritjes graduale në karrierë dhe trajnimeve profesionale të vazhdueshme duke filluar nga niveli “Inspektor” terreni e deri në gradën e lartë policore drejtuese “Drejtues i Parë”.Për këtë mjafton qoftë dhe një lexim i përciptë i dosjes së tij personale për të mësuar se , gjatë gjithë karrierës të gjitha vlerësimet e punës ndër vite, kanë qenë të nivelit “shumë mirë”. Pikërisht për këtë karrierë të shkëlqyer profesuionale dhe akademike Ai është vlerësuar me disa tituj nderi, medlaje e dekorime, ndër të cilat përmendim:
- Për merita të larta, Ministri i Brendshëm me Urdhërin nr. 464, datë 12.06.2017 i ka akorduar Artan Cukut “Medaljen e Nderit” pas vdekjes me motivacionin“Për merita dhe shërbime të veçanta në luftën ndaj krimit, sigurimit të rendit e të qetësisë publike”
- Presidenti i Republikës Z. Bujar Nishani me Dekretin nr.10532, datë 27.06.2017 ka dekoruar Artan Cukun me “Dekoratën e Artë të Shqiponjës” (pas vdekjes) me motivacionin “Ne vlerësim dhe nderim të thellë për përkushtimin maksimal, devotshmërinë e pashembullt, sakrificën e rrallë në luftën pa kompromis kundër keqbërësve dhe dhe krimit të organizuar, si profesionist dhe misionar pararojë në radhët drejtuese të Policisë së Shtetit”.
- Bashkia Dibër, me vendimin nr.13, datë 09.02.2018, i ka akorduar Artan Cukut titullin “Qytetar Nderi i Dibrës” (pas vdekjes), me motivacionin: “Për vlerat profesionale, për kontribut të lartë në strukturat e policisë së shtetit, sakrificën e pashembullt dhe pa kompromis në luftën kundër krimit të organizuar si dhe lartësimin e vlerave morale, historike dhe fisnike të trevës së Lurës dhe Dibrës”.
- Komisioni Qëndror i Statusit “Dëshmor i Atdheut” me vendim nr. 770, datë 02.04.2019 ka shpallur Artan Cukun “Dëshmori i Atdheut” dhe familjes së tij i ka dhëne simbolin “Familje e Dëshmorit të Atdheut”.
- Këshilli i Qarkut Dibër, me Vendimin Nr. 19 Datë 27/06/2019, i ka akorduar Artan Cukut titullin: “Nderi i Qarkut Dibër” (pas vdekjes) me motivacionin: “Për vlerat e veçanta njerëzore, kontributin e lartë në strukturat e Policisë së Shtetit, sakrificën e pashembullt dhe pa kompromis në luftën kundër krimit të organizuar si edhe lartësimin e vlerave morale, historike dhe fisnike të Qarkut të Dibrës”
ARTAN CUKU “QYTETAR NDERI I KAMZËS”, EMRIN E TIJ
MBAN PALLATI I KULTURËS SË QYTETIT
Afro dy vjet më parë (më 10 prill 2022) Pallati i Kulturës Kamzë mori emrin e ‘Dëshmorit të Atdheut’, Artan Cuku. Kryebashkiaku Rakip Suli thotë me krenari se nismës së Policisë së Shtetit për përjetësimin e policëve të rënë nga dora e krimit, iu përgjigj e para Bashkia Kamëz, duke ndërmarrë këtë hap, për vendosjen e emrit të Pallatit të Kulturës “Artan Cuku” dhe shpalljen e tij “Qytetar Nderi i Kamzës”.
Në ceremoninë e zhvilluar morën pjesë ministri i Drejtësisë, Z. Ulsi Manja, kryetari i Bashkisë Lezhë, z. Pjerin Ndreu, dhe ish-drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Shtetit, z. Gledis Nano.
Ministri i Drejtësisë, Ulsi Manja, tha se Dëshmorët e Atdheut janë pjesa më e ndërgjegjshme e vendit dhe se nuk duhet të ketë më policë të vrarë. Ish-kreu i Policisë së Shtetit, Nano, gjatë fjalës së tij deklaroi se është i emocionuar për këtë hap në nderim të ‘Dëshmorit të Atdheut’, ndërsa shtoi se nuk duhen harruar kurrë sakrificat e burrave dhe grave të policisë së shtetit.
Ndërsa falënderoi Këshillin e Bashkisë Kamzë për vendosjen e emrit e Artan Cukut Pallatit të Kulturës në Kamzë dhe shpalljen e tij ‘Qytetar Nderi’, Nano shpreh bindjen se shumë është folur, por edhe më shumë do të flitet për Artan Cukun. Po, ashtu është. Emri i Artan Cukut, i skalitur me germa të arta në fasadën e këtij institucioni të rëndësishëm kulturor, është evident në çdo aktivitet, shfaqje tetrale e promovimi librash, i skalitur edhe më mendjen e zemrat e dhjetëra mijëra spektatorëve që i ndjekin këto shfaqje. Teksa ndodhem mes tyre, më vijnë ndërmend vlerësimet e kolegëve Dr. Hasan Shkëmbi e Gëzim Loka, të cilët në artikujt e tyre e kanë vlerësuar ‘Dëshmorin e Atdheut’, Artan Cuku, si meteorin që s’do shuhet kurrë, krenari të Lurës dhe të gjithë Shqipërisë.
NJË NGA VRASJET MË TË BUJSHME TË 100 VITEVE TË FUNDIT
Vrasja e Drejtuesit të Parë Artan Cuku është radhitur si një nga vrasjet më të bujshme të shtetit shqiptar në këto njëqind vitet e fundit dhe është përshkruar në librin “100 vrasjet më të bujshme në historinë e shtetit shqiptar (në të gjitha trojet shqiptare)” të autorit Roland Qafoku.Gjithashtu Artan Cuku është përfshirë në librin me 50 vrasjet më të rënda në botë për arsye shtetërore. Libri titullohet : “Faces os Assassination” (“Fytyra e vrasësve”) i hartuar nga një grup ekspertësh nga e gjithë bota dhe është botuar nga organizata prestigjioze “Iniciativa globale kundër krimit transnacional” (“Global Initiative against Transnational Organized Crime”) me qendër në Gjenevë të Zvicrës. Në këto 50 vrasje janë përfshirë ekzekutime të personaliteteve shtetërore në 40 vende nga e gjithë bota pas vitit 2000, ku njëra nga këto është vrasja e Artan Cukut.
Figura dhe personaliteti i Artan Cukut është përshkruar edhe në librin: “PERSONALITETET E DIBRES (Enciklopedia e Dibrës 3)”.
Për Artan Cukun pas vdekjes janë shkruar dy libra : “ARTAN CUKU In memoriam” ideuar dhe përgatitur nga ish-Drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Shtetit Ahmet Prenci në bashkëpunim me gazetarë, politikan, ish-pedagog, ish-epror, ish-kolegë të Artanit etj, si dhe “Jam pri’ Lure” të autorit Fatos Daci.
Gjithashtu është realizuar edhe dokumentari me titull: “In memoriam Artan Cuku”, realizuar nga Ardita Bala dhe Verjana Abazaj.
Për Artanin kanë shkruar dhe kanë folur personalitete të shumta të fushave të ndryshme duke vlerësuar lart figurën e tij, si dhe kanë shprehur qartë dhe fort indinjatën e hidhërimin e thellë për atë që ndodhi.
Dy vjet më parë, me rastin e 100 vjetorit të betejës së Lan Lurës që shënoi fitoren e luftës legjentare të Dibrës kundër pushtuesve serbë, ashtu siç u dekorua Lurën me titullin e lartë “Nderi i Kombit” dhe disa personalitete të saj me tituj e medalje të ndryshme, ishte rasti t’i akordonte edhe Artan Cukut një nga dekoratat më të larta.
Gjithsesi emir i tij qënron në panteonin e përjetshëm, i përjetësuar në një rrugë kryesore të qytetait të Peshkopisë, si dhe në Pallatin e Kulturës Kamëz. Tashmë , Artan Cuku, si edhe bijtë e shquar të Lurës me kontribute e rrezatim kombëtar, dom Nikoll Kaçorri – N/Kryetar i Qeverisë së parë shqiptare të Ismail Qemalit; Ibrahim Gjoçi dhe Hakik Mena e Gjok Doçi, radhitet përkrah tyre në panteonin e vlerave tona kombëtare.
