Ne kemi evoluar që të qëndrojmë, të vrapojmë, të ecim dhe të mos varemi nga karrigia në divan siç bëjmë gjithnjë e më shpesh. Të përkulur në karrige të pakëndshme ose të shtrirë në një kolltuk, ne kalojmë orë e orë të tëra ulur çdo ditë: sa shumë na dëmton stili i jetesës së ulur dhe mbi të gjitha si duhet të ulemi për të minimizuar pasojat e një jete të panatyrshme si një Homo sedens?
Në aspektin praktik, të kaloni ditët tuaja të gozhduara në një karrige do të thotë që shpesh të gjendeni me dhimbje shpine: oksigjeni arrin më keq te muskujt, të cilët bëhen të tensionuar, të ngurtë dhe për këtë arsye të dhimbshëm, me siklet që mund të prekë zonën e mesit ose të gjithë pjesën e sipërme të shtyllës kurrizore vertebrale, ndonjëherë duke rrezatuar në kokë, shpatulla dhe krahë.
Disa studime duket se tregojnë se ne e konsiderojmë qëndrimin e drejtë ideal për arsye që kanë pak të bëjnë me shëndetin. Nuk është aspak e sigurt nëse ulja drejt është ideale: pavarësisht nga të gjitha hulumtimet e bëra, nuk ka asnjë provë që qëndrimi i zakonshëm i ulur mund të çojë në një dhimbje kronike.
Një shembull mbi të gjitha, sondazhi i kryer nga Karen Richards nga Universiteti Curtin në Perth, Australi. Duke ndjekur gati 700 shtatëmbëdhjetë vjeçarë për pesë vjet për të vlerësuar nëse qëndrimi ulur ishte i lidhur me fillimin e dhimbjes së qafës, doli se për djemtë pozicioni është indiferent, ndërsa vajzat madje rrezikojnë të kenë dhimbje nëse ulen drejt. Ndoshta kjo ndodh sepse në këtë pozicion ka një aktivizim të ulët, por të vazhdueshëm të muskujve, mesatarisht më pak tonik te femrat, të cilat, për rrjedhojë, kursejnë qafën nëse ulen më pak të “kompozuara”, të shtrirë pak përpara në tavolinë.
Problemi i vërtetë është se ne qëndrojmë pa lëvizur për një kohë të gjatë. Kështu pesha shkarkohet gjithmonë në të njëjtat rruaza dhe shfaqet dhimbja: nuk duhet të presim të ndjejmë siklet për të ndryshuar pozicionin, por ta bëjmë atë pa marrë parasysh dhe mjaft shpesh. Nuk duhet shumë: çdo 20 minuta do të mjaftonte që të kaloni peshën nga një anë në tjetrën, të hapni këmbët, të shtrini njërën përpara. Edhe pozicioni më i mirë ergonomik dhemb nëse është i fiksuar dhe zgjat, qëndrimet e pasakta nga ana tjetër mund të jenë të padëmshme nëse i mbajmë për një kohë të shkurtër.
Megjithatë, ekzistojnë rregullat për gdhendjen e një hapësire të përshtatshme për të punuar: monitori nuk duhet të jetë shumë afër dhe duhet të vendoset para syve në mënyrë që të mos detyrojë qafën të përkulet, mbështetësit e tastierës mund të jenë të dobishme dhe një karrige me lartësinë e duhur është e nevojshme për t’ju lejuar të mbështetni mirë parakrahët në tavolinë, duke shkarkuar kështu peshën e krahëve dhe për të lehtësuar tensionin mbi supet.
Një karrige ergonomike e rregullueshme që ju lejon të ruani distancën e duhur nga tavolina ndihmon, por «një karrige kuzhine është gjithashtu shumë e mirë, thjesht bëni pushime më të shpeshta për të ndryshuar pozicionin ose shtrirjen e këmbëve dhe ndoshta përdorni një mbështetës mesit që ndihmon në ruajtjen e lakimit të pjesës së poshtme të shpinës.
Në fund të fundit, trupi i përgjigjet asaj që ne i kërkojmë të bëjë, kockat modelohen vazhdimisht në përgjigje të stresit.
Edel Strazimiri / SCAN
