Luca Rossi është një nga menaxherët e paktë italianë që ka një post të lartë në kompanitë shumëkombëshe të teknologjisë. Ai është kreu i divizionit që merret me Inteligjencën Artificiale në pajisjet Lenovo. E takuam për të kuptuar se si e sheh ai të ardhmen dhe çfarë parashikimesh mund të bëhen për 10 vitet e ardhshme.
Pse Inteligjenca Artificiale nuk është një risi që vjen nga “garazhet”, por kërkon një bashkëpunim të fortë midis teknologjisë së madhe dhe të gjithë ekosistemit të kompanive dhe profesionistëve?
“Inteligjenca artificiale është një revolucion që mund të krahasohet me atë të internetit, por edhe me kalimin epokal nga celularët me butona tek smartfonët. Në anglisht këto dukuri quhen “tendenca laike”, për të treguar diçka vërtet domethënëse që ndodh shumë rrallë. Ky është një moment historik i veçantë që shënon edhe fundin e një monopoli, atij të Microsoft-it dhe Intel-it, që shoqëruan botën e teknologjisë së informacionit për gati 30 vjet. Në fakt, inteligjenca artificiale është, për nga natyra e saj, një teknologji e shpërndarë, e cila për rrjedhojë përfshin shumë aktorë të ndryshëm. Disa prej tyre janë kompanitë e mëdha të teknologjisë që njohim, të tjerat janë më të vogla, por të afta për të zhvilluar zgjidhje të specializuara”.
A mund të presim ardhjen e ndonjë kompanie të re të madhe lider në këtë sektor?
“Ne do të shohim një botë shumë më të hapur se në të kaluarën dhe sigurisht do të ketë vend për disa kompani të reja të mëdha që ndoshta sot nuk e kanë regjistruar ende numrin e tyre të NIPT-it. Në këtë skenar mund të konsiderojmë gjithashtu të mundshme që një teknologji e madhe nga ato që njohim mund të dështojë brenda 10 viteve, e kapërcyer nga një realitet i ri.”
Suksesi i madh dhe përhapja e shpejtë e inovacioneve si Interneti dhe Rrjetet Sociale janë pjesërisht për shkak të faktit se përdoruesve nuk u është dashur të paguajnë kurrë për to. A besoni se AI mund të jetë gjithashtu falas?
“Kostoja e AI është shumë më e lartë se çdo teknologji tjetër që kemi përdorur deri më tani. Investimet janë aq të mëdha sa nuk është e mundur të ofrohet kjo risi falas. Mendoni vetëm për koston e energjisë e cila do të bëhet aq e shtrenjtë sa që kompanitë më të mëdha po mendojnë edhe të ndërtojnë mini-centrale bërthamore. Duhet thënë gjithashtu se avantazhet që ofron AI për sa i përket produktivitetit, si në punë ashtu edhe në jetën private, do të jenë aq të gjera dhe të dallueshme, saqë ne do të jemi të gatshëm të paguajmë menjëherë për to. Do të bëhet një dobi”.
AI është gati të ndryshojë pajisjet teknologjike që njohim, a mund të presim edhe ardhjen e produkteve krejtësisht të reja?
“Në 10 vitet e ardhshme edhe shtrydhësja e frutave do të ketë inteligjencë artificiale. Nuk ka dyshim se të gjitha pajisjet do të ndryshojnë në një farë mënyre me integrimin e sistemeve të AI, megjithëse në mënyra të ndryshme. Ky transformim do të na bëjë që të mirëpresim ardhjen e robotëve humanoidë të cilët falë AI do të mund të ndërveprojnë me të gjitha pajisjet në mënyrë të thjeshtë dhe efektive. Jam i sigurt se robotët për të ndihmuar njerëzit do të jenë një nga tregjet më të mëdha në planet.”
Po PC-të, tabletët dhe telefonat inteligjentë?
“Midis tendencave që shoh në horizont, sigurisht që është ajo e miniaturizimit gjithnjë e më domethënës, i shoqëruar nga një rritje eksponenciale në aftësitë kompjuterike. Besoj gjithashtu se si tastiera ashtu edhe miu do të bëhen të tepërta sepse njerëzit do të ndërveprojnë me këto pajisje thjesht duke përdorur zërin e tyre dhe kjo do të çlirojë dizajnin e produkteve të cilat nuk do të duhet të jenë më drejtkëndëshe. Në një të ardhme relativisht të afërt do të ketë gjithashtu hapësirë për të mirëpritur një formë të re të llogaritjes masive që mund të jetë ajo e ofruar nga syzet inteligjente. Syzet inteligjente që do të shohim ndoshta do të jenë shumë të lehta, të fuqishme, të lidhura me cloud dhe të afta për të shfaqur përmbajtje hibride virtuale dhe realitet të shtuar”.
A mund të presim edhe ndonjë revolucion në softuer, ndoshta me përhapjen e Twin AI, klonet tona inteligjente?
“Në të ardhmen do të kemi dy lloje robotësh, dixhitalë dhe fizikë. Produktet fizike do të jenë robotë humanoidë dhe në një farë mënyre edhe makina të gjeneratës së re, kompjuterë të vërtetë në 4 rrota që do të lëvizin në mënyrë autonome. Robotët dixhitalë në vend të kësaj do të jenë chatbotët e AI që po evoluojnë gjithnjë e më shumë dhe ne besojmë se do të bëhen Binjakë Personalë të vërtetë, binjakë dixhitalë. Këto sisteme do të jenë në gjendje të njohin mjedisin në të cilin veprojnë, do të dinë gjithçka për ne dhe me pëlqimin tonë do të kryejnë veprime reale në emrin tonë. Këto AI binjake do të kenë një nivel njohurie/ndërgjegjësimi që do të përmirësohet herë pas here dhe i cili do të jetë i disponueshëm në pajisje të shumta. Kur ne ndryshojmë produktet, ata nuk do të duhet të rimësojnë gjithçka përsëri. Duke shkuar në këtë drejtim ne sapo nisëm të krijojmë AI-në tonë, një sistem ende në fazën e zhvillimit, por që tregon rrugën që dëshiron të marrë Lenovo, me investime gjithnjë e më të rëndësishme edhe në softuer dhe siguri.»
Në çfarë pike është AI, a nuk ka rrezik që efekti “wow” të kalojë shpejt?
“Nga 0 në 100 të potencialit të asaj që do të bëjë AI në të ardhmen, sot jemi në 1%, maksimumi 2%. Ajo që duhet të shohim ende është në mënyrë eksponenciale më e madhe se ajo që kemi parë deri tani. Është e mundur që dikush tashmë ka filluar të pyesë veten se çfarë është në të vërtetë inteligjenca artificiale për sot, pas bumit fillestar, një farë rënie e interesit është fiziologjike, por kjo risi do të ndryshojë rrënjësisht jetën tonë në mënyrë progresive gjatë 10 viteve të ardhshme. Do të vijë një pikë e caktuar ku do të pyesim veten, “si e kemi bërë më parë këtë?”
Si duhet të përgatitemi për këtë revolucion teknologjik, a jemi tashmë vonë?
“Krahasuar me realitetet e tjera, Europa, për mendimin tim, është pak prapa. Dëshira për të rregulluar gjithçka është ndoshta e ekzagjeruar, duhet të investojmë dhe të vrapojmë më shumë. Kompanitë duhet të bëjnë më shumë eksperimente për të kuptuar se ku AI mund t’i bëjë proceset më efikase. Edhe ne përdoruesit nuk mund të qëndrojmë anash këtij revolucioni, veçanërisht gjeneratat e reja”.
A ka më shumë rreziqe apo mundësi në horizont?
“Përfitimet që do të kemi nga kjo teknologji janë jashtëzakonisht superiore ndaj çdo vështirësie apo gabimi që mund të lindë gjatë rrugës, sepse AI do të lejojë njerëzimin të bëjë një tranzicion të jashtëzakonshëm. Mendoni vetëm për progresin që do të kemi në shëndetësi, arsim dhe mundësinë e reduktimit të ndjeshëm të ndarjes dixhitale. Si të gjitha risitë teknologjike, sigurisht që do të duhet të trajtohet me kujdesin e duhur, por ka vëmendje të madhe nga ekspertët dhe kjo më bën mjaft optimist.” ©Corriere della Sera,
