Nga Prod.Pal Nikolli
Mendimi shkencor i specialistëve është thelbësor për qeveritë për një sërë arsyesh që lidhen me zhvillimin e politikave të bazuara në fakte dhe të qëndrueshme. Specialistët, të cilët janë ekspertë në fusha të ndryshme të shkencës dhe teknologjisë, mund të ofrojnë njohuri të thelluara dhe këshilla të bazuara në kërkime dhe prova, të cilat janë të domosdoshme për marrjen e vendimeve të informuara dhe efektive. Më poshtë janë disa arsye të rëndësishme pse qeveritë kanë nevojë për mendimin shkencor të specialistëve:
1. Përmirësimi i politikave dhe vendimeve
– Mendimi shkencor ndihmon në krijimin e politikave të bazuara në fakte dhe jo në opinionet ose ideologjitë. Specialistët mund të sigurojnë informacion të saktë dhe të besueshëm që mund të ndihmojë në identifikimin e problemeve dhe zhvillimin e zgjidhjeve të efektshme. Kjo është veçanërisht e rëndësishme për çështje komplekse si shëndetësia, mjedisi, ekonomia, arsimi dhe teknologjia.
– Shembuj: Kur një qeveri ka për qëllim të ndalojë përhapjen e një sëmundjeje infektive (p.sh., COVID-19), mendimi shkencor është jetik për të zhvilluar politika që mbështeten në të dhëna epidemiologjike dhe hulumtime shkencore, si dhe për të zbatuar masa të tilla si izolimi, testimi dhe vaksinimi.
2. Krijimi i zgjidhjeve për sfidat globale dhe lokale
– Shkenca dhe teknologjia janë të domosdoshme për të adresuar shumë nga sfidat më të mëdha që përballet bota sot, si ndryshimi i klimës, ngrohja globale, kriza e ujit, mungesa e burimeve natyrore, dhe krizat shëndetësore. Specialistët mund të ofrojnë zgjidhje të bazuara në kërkime shkencore që mund të ndihmojnë në zbutjen e këtyre problemeve dhe përmirësimin e kushteve të jetesës për qytetarët.
– Shembuj: Specialistët në fushën e energjisë mund të ndihmojnë qeveritë të zhvillojnë strategji për të kaluar në burime të rinovueshme të energjisë, si dielli dhe era, duke zvogëluar varësinë nga burimet fosile dhe duke luftuar ndryshimet klimatike.
3. Përmirësimi i shëndetit publik dhe sigurisë
– Qeveritë kanë përgjegjësinë për të siguruar shëndetin dhe sigurinë e qytetarëve të tyre. Specialistët në fushat e mjekësisë, shëndetit publik, dhe bioteknologjisë mund të ofrojnë këshilla të vlefshme për përballimin e epidemive, përmirësimin e sistemeve shëndetësore dhe zhvillimin e teknologjive të reja për trajtimin e sëmundjeve.
– Shembuj: Kur përhapet një epidemie e re, siç ndodhi me COVID-19, ekspertët shkencorë (p.sh., epidemiologë dhe virologë) janë thelbësorë për të ofruar udhëzime mbi masat e kontrollit, si dhe për të ndihmuar në zhvillimin e vaksinave dhe trajtimeve të reja.
4. Mbështetje për zhvillimin ekonomik dhe inovacionin
– Inovacioni shkencor dhe teknologjik është një faktor kyç për rritjen ekonomike dhe zhvillimin e qëndrueshëm. Specialistët mund të ndihmojnë qeveritë të krijojnë një mjedis të favorshëm për investimet dhe zhvillimin e sektorëve të rinj, si industria digjitale, bio-teknologjia, dhe inteligjenca artificiale.
– Shembuj: Ekspertët mund të ndihmojnë në zhvillimin e politikave për mbështetje të startupeve dhe investimeve në kërkime dhe zhvillim (R&D), si dhe për të promovuar shkencën dhe teknologjinë si motorë të zhvillimit ekonomik.
5. Parandalimi dhe menaxhimi i krizave natyrore dhe katastrofave
– Mendimi shkencor është thelbësor për parandalimin dhe menaxhimin e katastrofave natyrore, si rrëshqitjet, tërmetet, zjarret në pyje, dhe përmbytjet. Specialistët mund të ndihmojnë në hartimin e politikave që reduktojnë rreziqet dhe përgatitin qeveritë për të reaguar ndaj fatkeqësive.
– Shembuj: Shkencëtarët mund të ofrojnë modele për parashikimin e tërmeteve dhe përmbytjeve, si dhe për të ndihmuar në zhvillimin e strategjive të menaxhimit të krizave dhe të ndihmës humanitare pas katastrofave.
6. Përmirësimi i arsimit dhe kërkimit shkencor
– Specialistët mund të ndihmojnë qeveritë të zhvillojnë politikat e arsimit dhe kërkimit që nxisin përpjekjet shkencore, innovacionin, dhe përgatitjen e brezit të ardhshëm të shkencëtarëve dhe profesionistëve. Njohuritë dhe përvojat e ekspertëve janë të nevojshme për të krijuar një sistem arsimor dhe kërkimor që mbështet zhvillimin e qëndrueshëm dhe konkurrencën ndërkombëtare.
– Shembuj: Politikat që mbështesin universitetet, qendrat kërkimore dhe programet e shkencës dhe teknologjisë mund të përmirësojnë cilësinë e arsimit dhe të ndihmojnë në zhvillimin e një ekonomi të bazuar në dijen dhe inovacionin shkencor.
7. Sigurimi i transparencës dhe etikës në administratën publike
– Specialistët në fushat e drejtësisë, etikës, dhe administratës publike mund të ndihmojnë në zhvillimin e politikave që rrisin transparentën dhe përgjegjshmërinë në qeverisje. Kjo është e rëndësishme për të parandaluar korrupsionin dhe për të siguruar që burimet publike të përdoren në mënyrë efikase.
– Shembuj: Specialistët mund të ndihmojnë në zhvillimin e politikave të integruara për të luftuar korrupsionin dhe për të siguruar që proceset e qeverisjes të jenë të hapura dhe të drejta për qytetarët.
8. Rritja e besimit publik dhe legjitimitetit të qeverisë
– Kur një qeveri merr vendime të bazuara në mendimin shkencor, ajo rrit besimin dhe legjitimitetin e saj në sytë e qytetarëve. Shkencëtarët dhe ekspertët janë të njohur për objektivitetin dhe aftësinë për të siguruar të dhëna të besueshme dhe të paanshme.
– Shembuj: Kur politikat e shëndetësisë dhe mbrojtjes mjedisore mbështeten në kërkime shkencore dhe janë të hapura dhe të kuptueshme për qytetarët, atëhere krijohet një lidhje më e fortë dhe e besueshme midis qeverisë dhe popullit.
—
Përfundim:
Mendimi shkencor i specialistëve është jetik për qeveritë për të zhvilluar politika të informuara, për të adresuar sfidat komplekse dhe për të siguruar një zhvillim të qëndrueshëm dhe të drejtë. Specialistët sigurojnë njohuri dhe ekspertizë që ndihmojnë qeveritë të marrin vendime të bazuara në fakte, të cilat janë të nevojshme për të përmirësuar jetën e qytetarëve dhe për të adresuar sfidat e ndryshme të shoqërisë.
Shënim:
Në foto: Me profesorin e nderuar të letërsisë dhe gazetarin profesionist të mirënjohur e te palodhur qe i dha shume Mirdites dhe gjithe Shqiperise, Xhelal Marku dhe me akademikun dhe studiuesin në Universitetin e Lorenës (France), doktor ne gjeoshkenca dhe mjedis me nderime te klasit te pare se bashku me nje vleresim te veçante nga Juria, zotërues i diplomes me te larte akademike franceze dhe i 6 çmimeve nderkombetare dhe çertifikatave ekselente, prof.dr. NDUE BARDHOKU, “KRENARIA E MIRDITES”.
All reactions:
1212
