Mbretërimi Politik, remineshenca e sistemit komunist, qerthulli vicioz nga i cili Shqipëria nuk po shkëputet dot !

Udhëheqesi karizmatik “lind” në nje situate te jashtezakonshme sic mund te jete nje krize ekonomike, sociale, politike apo kulturore.

Shqipëria ka kaluar dy faza të tilla :

1) Rrezimi i komunizmit dhe demokratizimi i vendit.

2) Rrezimin e pushtetit demokratik, cilesuar si autokratik nga opozita e kohës.

Udheheqesi ja del të marre besimin dhe përkushtimin e ndjekesve te vet sepse ata shohin tek ai dhunti te jashtezakonshme, thelbesore dhe te patjetersueshme per te zgjidhur situata krize

Pra udheheqesi karizmatik duke i perqendruar ne misionin qe ka, krijon perreth tij dhe mbledh nje komunitet apo nje levizje mbeshtetese, madhesia e kesaj te fundit eshte edhe indikatori i mbizoterimit te tij. Me keto mjete, ai blaton perkushtimin e grupit rreth figures se tij, duke i indroktinuar te besojne se ai ka potencialin dhe mundesite per te zhdukur ndjenjat e pasigurise si frika dhe ankthi qe kaplon turmen.

Bindja i jepet nga ndjekesit vetem nje lideri te kualifikuar qe ka vetedijen se duhet te permbushe nje mision, te cilin ai e shpalos si nje detyre te brendshme dhe qe ka per qellim zgjidhjen e nje situate kaosi e cila perceptohet si nje problem kolektiv.

Prej ketij objektivi qe duhet permbushur udheheqesi nxjerr forcen e tij dhe pretendimin per dominim.

Ai pretendon bindje absolute nga ndjekesit si bekim në zgjidhjen e detyrës qe i ka vene vetes.

Kjo force terheqese e udheheqesit ndaj mases, çon ne formimin e nje grupi teresisht te devotshem ndaj tij, deri ne berthamezimin e nje levizjeje qe nen emrin e tij kerkon ndryshime rrenjesore, kerkon te injektojë mendesi te reja dhe radikale ne shoqeri.

Me kohen lideri arrin te konsolidoje fuqine e tij brenda nje subjekti duke “formesuar” rrethin e bashkepunetoreve te ngushte qe ai i sheh si me “te besuarit”, duke krijuar “aristokracine” brenda subjektit, kesisioj ai mbyt lirine e mendimit te drejtuesve te tjere. Kete e arrin duke maksimizuar “nevojen” e patjetersueshme qe subjekti ka tashme per te, per dijet e tij, per oratorine e tij dhe per shumellojshmerine e frazave agresive qe vetem ai di te perdore ne daljet publike.

Ndoshta keshtu ja del te duket “hyjnor” dhe i pazevendesueshem, biles dehja nga levdatat e lëpiresve rreth tij rrezikon ta bëje dhe ta besojë vërtet se nuk eshte “tokesor”.

Autonomia e forces se tij buron nga legjitimiteti qe ai merr ne proceset elektorale, ku dukshem ka nje pozicion dominues i cili kalon ne plan te dyte subjektin politik. Zgjedhesit instalojne nje raport komunikim-besimi personal me liderin, i cili favorizohet dukshem dhe bindshem dhe nga mediat dhe rrjetet sociale. Ai u drejtohet direkt qytetareve (going to public) dhe fale procesit te perjashtimit te ndermjetesimit dobeson gjithmone e me shume subjektin politik duke forcuar personalizimin politik te liderit.

Ne ekzekutiv personalizimi i liderit vjen me konceptin e presidencializimit qe do te thote perqendrimi gjithnje e me shume i te gjitha pushteteve ne doren e nje individi, qe shitet si heroi apo mbreti i demokracise. Tendenca e centralizimit i te gjitha pushteteve ne duart e nje individi si politik si ekzekutiv prodhon efekte te forta institucionale, prodhon vertikalizimin e pushtetit ne favor te organeve monokratike. Liderizimi politik eshte nje fenomen i perhapur ne vendet ku demokracia eshte e pakonsoliduar sepse pesha e se shkuares rendon akoma mbi te tashmen dhe subjektet politike jane te dobta ne perfaqesimet elektorale.

Mbetem i besimit dhe mendimit se defaktorizimi i liderit si vendimmarres a priori dhe forcimi i vendmmarrjes kolegjiale eshte i vetmi instrument per nje demokraci dhe shoqeri drejt perparimit dhe konsolidimit institucional .

Harris Murana

11.06.2023.