Ardi Stefa
Partitë historike politike kanë hije të rëndë. Hijen e Historisë.
E mbartin nga një ngjarje në tjetrën ndër vite, nga njëra epokë në tjetrën, nga njëra zgjedhje në tjetrën, nga një lider në tjetrin.
Brenda historisë së forcave politike, liderëve, figurave, votimeve, manipulimeve, humbjeve apo fitoreve, ndeshjeve e përplasjeve parakalon vetë atdheu, personalitetet e kësaj epoke, sikundër edhe politikanët e çastit. Fitoret dhe humbjet e tyre.
Me fjalë të tjera, një parti politike historike është një lloj udhëtimi në kohë. Një lloj udhëtimi, që reflekton jo vetëm hapat që ka bërë Shqipëria, por edhe vetë hapat që ka bërë forca politike, e cila ndoqi ose udhëhoqi hapat e Shqipërisë.
Vetëm se udhëtimi më i vështirë është gjithmonë ai që do të pasojë.
Pasi cilido që do ta tentojë, duhet të vozisë në oqeanet e paeksploruara të tre ndryshimeve të mëdha:
– Në ndryshimin e shoqërisë.
– Në ndryshimin e politikës dhe të konceptimit të saj.
– Në ndryshimin e partisë e forcave politike në mënyrë që t’u përgjigjen nevojave të shoqërisë dhe kërkesave politike të epokës së re.
–
Dhe, pikërisht sepse oqeanet janë të paeksploruara, pikërisht duke qenë se ndryshimet nuk na presin dhe nuk na paralajmërojnë, vozitja ka nevojë jo vetëm për plan dhe programim, por edhe për instikt dhe fat.
Përpara së gjithsh një forcë politike ka nevojë për diçka thelbësore. Të jetë pranë dhe në shërbim të popullit (elektoratit), pasi atyre u drejtohet, ata përfaqëson, me popullin dhe prej tij jeton, nga ai votohet e besohet, nga ai rrëzohet e hidhet në koshin e historisë.
Shpesh herë e thjeshta është mashtruese. Dhe e thjeshta është e gënjeshtërt. Dhe të dyja janë tundime, të cilat partitë e përgjegjshme politike, duhet t’i shmangin, nëse dëshirojnë të pohojnë vlerën e tij të paçmueshme.
Historia e demokracive moderne dhe e partive politike pothuajse identifikohet.
Epoka e tranzicionit shqiptar ishte epoka e zgjerimit të elektoratit, shfaqja e partive masive dhe institucioneve parlamentare.
Massmedia, televizioni dhe portalet elektronike duket se ecën më shpejt se tranzicioni dhe evolucioni politik.
Në çdo rast media bëri atë, që ishte e qartë: krijoi akses tek të gjithë. Shtypi, ashtu si demokracia, u bë benefit për çdo qytetar, në mënyrë që të kuptonte rrugën e politikës.
Niveli i informimit tek shqiptarët e mesëm sot nuk ka asnjë të krahasuar me informimin e përpara 30 apo edhe 25 viteve më parë, pavarësisht se edhe me informacionet abuzohet.
Jo vetëm sepse niveli i përgjithshëm arsimor është rritur, por edhe sepse aksesi në informacion është bërë i thjeshtë dhe i lehtë, një proces pothuajse i vetëkuptueshëm.
Dhuratë e madhe, pa dyshim. Por edhe një rrezik i madh.
Sepse e thjeshta është shpesh mashtruese. Dhe gënjeshtra zë vend lehtë.
Pikërisht këtë të fundit e shfrtëzojnë forct politike dhe liderët e saj, duke pretenduar se të gjithë janë në anën e duhur.
Sidomos këtë frazë, pra, që janë në anën e duhur të historisë, partitë politike e thonë dhe e stërthonë para e pas zgjedhjeve.
Deri këtu nuk ka asgjë të pazakontë. Zgjedhjet janë pjesë përbërëse e demokracisë. Janë zhvilluar shumë, do të zhvillohen edhe më shumë.
Ajo që është e pazakontë është atmosfera toksike dhe fanatizmi, me të cilin një pjesë e politikës i afrohet procesit zgjedhor dhe mënyra se si helmojnë popullin ps procesit zgjedhor.
E pazakontë, sepse fanatizmi nuk është një manifestim i kulturës demokratike. Përkundrazi, fanatizmi dhe klima toksike minojnë funksionimin paszgjedhor të demokracisë.
Por askush nuk i fitoi kurrë zgjedhjet, thjesht sepse ishte më fanatik se kundërshtari i tij.
Partia Demokratike në këto 33 vite të ekzistencës së saj bëri shumë, por duhet të bënte edhe më shumë. Duhet të shmangte gabimet, të korrigjohej e vetëkorrigjohej, në mënyrë që të ndihmonte edhe shoqërinë shqiptare të emancipohet e të shmangej nga klima toksike që kultivohej. Partia Demokratike duhet t’i shërbente demokracisë dhe politikës me etikën, mirësjelljen dhe kulturën që meritojnë dhe që besoj se e karakterizon atë.
Me gabime dhe faje të shumta, ndoshta të pashmangshme, por gjithmonë në anën e duhur të Historisë.
Qysh prej dekadës së viteve ‘90 PD ishte forca politike e ndërgjegjes perëndimore, e orientimit europian, e fjalës së drejtë, e horizonteve të hapura intelektuale.
Ajo iu kundërvu diktaturave të ekstremit të majtë, skemave komuniste, të gjitha formave të praktikës antidemokratike dhe metodave antisociale.
Ajo luajti një rol udhëheqës në stabilitetin demokratik pas vitit 1991. Ajo ishte një nga shtyllat e politikës sonë moderne.
Por PD bëri edhe shumë gabime. Duke folur kundër autoritarizmit të të tjerëve, harroi autoritarizmin brenda vetes dhe harroi sa shpejt një forcë politike demokratike mund të shndërrohet në një forcë populiste, e cila shpejt braktiset nga elektorati.
Por që PD të jetë në rreshtin e parë të stabilitetit të vërtetë demokratik të Shqipërisë, ka nevojë për reflektim të thellë, edhe për operacione vërtet të dhimbshme, të heqë tepricat apo peshat që e mbajnë poshtë dhe nuk i lejojnë frymëmarrje apo të bëhet vërtet forcë konkurruese.
Dhe kjo gjë duhet bërë, jo vetëm për rse historike. As edhe për faktin se është idenditeti i saj politik.
Por sepse stabiliteti politik demokratik është kusht i normalitetit shoqëror, funksionimit institucional, zhvillimit ekonomik, mirëqenies individuale dhe drejtësisë.
Të gjitha ato gjëra, për të cilat Partia Demokratike meriton të ekzistojë: Ndryshe, moderne, e drejtë dhe e hapur.
Dhe jo vetëm Partia Demokratike!