Në pjesën e tretë të intervistës së “Shekullit” me këshilltarin ekonomik dhe social të CDU-së gjermane, Martin Henze jep alarmin për falimentin ekonomik të Shqipërisë. Henze përmend edhe ndikimin e sistemit të narko-trafikut në politikën shqiptare
Mënyra se si është duke u zhvilluar ekonomia shqiptare lë shumë për të dëshiruar. Rritja e taksave dhe mungesa e një sistemi fiks të dhënies së pagave, përbën një kërcënim për sistemin ekonomik në Shqipëri. Ky është edhe shqetësimi i këshilltarit të CDU-së në Gjermani, Martin Henze. Ai, duke u bazuar tek eksperienca e tij me ekonomitë e vendeve në zhvillim jep edhe rekomandimet se si mund të shpëtohet Shqipëria nga kjo situatë. E domosdoshme për të është largimi i Edi Ramës nga pushteti.
Henze, ju deklaroni për zgjerim të bandave të drogës në Shqipëri, të mbështetura këto edhe nga qeveria. Si ka lindur ky shqetësim dhe ku bazoheni kur ngrini një argument të tillë?
Sipas përcaktimit të Fondit Monetar Ndërkombëtar, një shtet narko është një vend “në të cilin shumica dërrmuese e të gjitha institucioneve shtetërore përshkohen nga fuqia dhe kapitali i trafikut të paligjshëm të drogës”. Shembuj klasikë janë Venezuela, Guinea, Meksikë, Kolumbi. Por, Shqipëria ka qenë gjithashtu futur thellë në gjunjë në kënetat e kokainës dhe heroinës që nga viti 2013. Sipas vlerësimeve ndërkombëtare, krimi i organizuar në Shqipëri është ndërthurur gjithnjë e më shumë me qeverinë dhe administratën, një shtet tipik narko, që kur Rama mori qeverinë në 2013. SHBA bëri komente interesante për këtë në raportin e saj vjetor të në pranverë. Zhvillimi i shtetit narkotik i Shqipërisë nuk është në interes të BE-së dhe ShBA-së dhe parandalon një të ardhme për Shqipërinë. Nuk mund të përjashtohet fakti që ka marrëveshje midis bandave të drogës dhe institucioneve shtetërore të qeverisë Rama. Shefat mafiozë dhe klanet familjare me ndikim lokal, të cilët mbështesin ato parti që më së paku pengojnë biznesin e tyre miliardë dollarë, fitojnë më shumë; partia e vetme mbizotëruese në Shqipëri është partia në pushtet e Z. Rama. Mbajtja e zgjedhjeve të paligjshme lokale, duke përjashtuar opozitën dhe me një pjesëmarrje më të vogël se 20%, ka zgjeruar bazën e fuqisë në mënyrë që tani të mund të merret veprim autokratik, një situatë kritike për sigurinë edhe për BE-në, ShBA dhe Rusinë. Kjo rritje e lulëzuar ekonomike e drogës, ky shtet narko i Ramës, po e ndalon Shqipërinë të anëtarësohet në BE dhe kështu të ardhmen e Shqipërisë, por gjithashtu po çon në një rritje të krimit të lidhur me drogën në BE. Struktura ekonomike e këtij Shteti narko të Ramës lidhet drejtpërdrejt me trafikun e paligjshëm të drogës. Dhe nuk është vetëm marijuana që mbetet. Biznesi i drogës bëhet i rëndësishëm për politikën e zhvillimit, pasi klanet zgjerojnë sistematikisht aktivitetet e tyre dhe bëhen aktiv në kontrabandën e kokainës dhe trafikun e heroinës me Turqinë përmes kontaktit të drejtpërdrejtë me kartelet e drogës në Amerikën e Jugut. Agjencia Kombëtare e Krimeve Britanike paralajmëron se bandat me origjinë shqiptare kanë “ndikim shumë të fortë në krimin e organizuar në Britani” dhe në BE.
Shifrat dhe raportet e dala nga qeveria Rama tregojnë se ka një luftë të theksuar ndaj trafikut të drogës dhe reduktimit në masë të parcelave me kanabis?
Përveç kësaj, sigurisht që ekziston fakti që në një analizë të përgjithshme, qeveria Rama nuk ka bërë pothuajse asgjë pozitive për kombin shqiptar në 5 vitet e fundit. Sundimi i ligjit, demokracia është çmontuar, korrupsioni dhe trafiku i drogës, papunësia, varfëria, eksodi masiv janë rritur, manipulimi i zgjedhjeve, mosrespektimi i kushtetutës po vendosen vazhdimisht, për shkak të mungesës së perspektivave të ardhshme që shqiptarët kanë më pak fëmijë. Kam pyetje: Kush përfiton në Shqipëri nga fakti se sundimi i ligjit dhe demokracia nuk ekzistojnë më? Kush duhet të ketë frikë se gjykatat, prokurorët dhe një gjykatë kushtetuese që është përgjegjëse për të siguruar respektimin e kushtetutës dhe të drejtat e njeriut do të funksionojnë në përputhje me rregullin e ligjit? Kush ka një interes që qeveria të jetë në gjendje të miratojë ligje që asnjë gjykatë në Shqipëri nuk mund të rishikojë? Kush ka interes të zhvillojë zgjedhje kur ka një dekret të qartë kushtetues sipas nenit 93 të Kushtetutës shqiptare? Kush përfiton nga fakti se dy gjykata, njëra pas tjetrës, në të njëjtin nivel shkallë, gjykojnë ndryshe të njëjtën procedurë? Kush përfiton nga fakti se nuk ka parlament funksionues në Shqipëri dhe opozita e zgjedhur nuk ka të drejtë të shqyrtojë legjislacionin e qeverisë dhe a e anulon atë nga Gjykata Kushtetuese? Kush ka interes të sigurojë që ndjekja penale nga policia dhe prokuroria publike nuk është më subjekt i sundimit të ligjit? Kush ka interes të mos hetojë dhe ndjekë penalisht anëtarët e qeverisë Rama dhe presidiumin e partisë në pushtet dhe anëtarët e mafies për shkak të manipulimit të mundshëm zgjedhor në 2016, 2017, 2020 dhe lidhjen me mafien? Pse hetuesit, oficerët e policisë dhe prokurorët duhet të ikin nga këto procedime drejt vendeve të tjera sepse atyre nuk u jepet mbrojtje kushtetuese në Shqipëri? Farë dobie ka në Shqipëri që këta hetues kushtetues në Shqipëri të kenë frikë për të dhe jetën e familjeve të tyre? Kush përfiton nga rritja e ndjeshme në prodhimin e drogës, trafikimin dhe trafikimin e qenieve njerëzore në Shqipëri që nga viti 2013?
Sa i përket shifrave ekonomike, si i gjykoni?
Situata ekonomike në Shqipëri është katastrofike. Rritja e mungesës së punës së kualifikuar, mungesa e sigurisë juridike, korrupsioni masiv i administratës së qeverisë, sistemi politik i destabilizuar, trafikimi i drogës, ulja e dërgesave shqiptare jashtë vendit, paralajmërimet e bankës qendrore për situatën ekonomike të Shqipërisë, suksesi i ulët në tregun e bonove, Rritja e lartë narko-ekonomike dhe pagat e shtetit paguhen me kredi, duke shitur pretendime të mundshme tatimore të shtetit në të ardhmen janë indikacione të mundshme të falimentimit të Shqipërisë. Në fakt, shoqëria civile shqiptare dhe ekonomia shqiptare, nëse duan një të ardhme, duhet ta bëjnë vetes pyetjen cui bono, pyetja është e thjeshtë për tu përgjigjur. Pasojat politike për qeverinë Rama më pas do të lindin automatikisht nga përgjigjja e pyetjeve. Atëherë është e rëndësishme që Shqipëria të veprojë politikisht. Por ekonomia e Shqipërisë duhet të dijë gjithashtu se ajo ka një të ardhme vetëm nëse heq dorë nga mbështetja e qeverisë Rama.
Si mund ta ndalojmë ikjen e trurit të popullatës së re të Shqipërisë?
Shqipëria ka shumë përparësi, përfshirë në veçanti vendndodhjen e saj shumë të rëndësishme strategjike dhe shumë punëtorë sipërmarrës. Unë me të vërtetë besoj se Shqipëria do të jetë në gjendje të korrë përfitimet e Revolucionit të Katërt Industrial në të njëjtën mënyrë që Shtetet e Baltikut ishin në gjendje të zhvillonin me shpejtësi ekonomitë e tyre në bazë të ekonomisë së Internetit në vitet 1990 ose Irlandën Jugore. Ekonomitë më të vogla shpesh kanë avantazhin e aftësisë për të bërë ndryshime të gjera me më shumë shkathtësi dhe fleksibilitet sesa shtetet më të mëdha. Shqipëria ka potencialin të bëhet Zvicra e Ballkanit. Sidoqoftë, Shqipëria ka nevojë për një ndryshim thelbësor politik dhe ekonomik në vitin 2019, përndryshe nuk do të jetë asgjë. Qeveria aktuale ka treguar se nuk do ta bëjë politikisht. Disa ndërmarrje tregtare në Shqipëri gjithashtu duhet të marrin vendime politike tani. Është një marrëveshje shumë e keqe që ata bënë me Ramën, e keqe për vendin dhe e keqe për kompanitë dhe të ardhmen e tyre. Ende ka kohë për një përmbysje.
A mund të ndihmojnë qasjet që keni përshkruar gjithashtu për të shpejtuar procesin e pranimit të Shqipërisë në BE?
Ekziston një vullnet i qartë politik në Bruksel për gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor për t’u anëtarësuar në Bashkimin Evropian. Reformat strukturore që duhet të ndjekë populli shqiptar, siç e përmenda, janë thelbësore – qoftë fermeri shqiptar nga malet e Shqipërisë së veriut, peshkatarët nga Shqipëria e Jugut, apo profesori i universitetit nga Tirana, shqiptarët dhe jo BE-ja, duhet që tani të vendosni se çfarë duan, një e ardhme me perspektivë apo një tjetër si vitet e fundit. Shumica e të rinjve shqiptarë nuk duan të largohen nga vendi i tyre, familjet shqiptare nuk duan të humbasin fëmijët e tyre, shqiptarët jashtë vendit dëshirojnë të kthehen në atdheun e tyre. Ata kanë një gjë të përbashkët: ata kanë nevojë për një perspektivë ekonomike në Shqipëri, në mënyrë që ata të shohin një të ardhme. Shqipëria tani duhet të dorëzojë dhe plotësojë kriteret e Kopenhagës. Qeveria Rama ka dështuar absolutisht në këtë çështje dhe madje nuk ka qenë në gjendje të sjellë aspak një zhvillim pozitiv për Shqipërinë. Sipas mendimit tim, kjo është bërë e qartë edhe për shumicën e shqiptarëve. Shqipëria do të përfitojë vetëm nga anëtarësimi në BE nëse është në gjendje të konkurrojë me vendet e tjera dhe nëse është e rëndësishme që shqiptarët të mos emigrojnë të gjithë.
Drejtësia. Si duhet të funksionojë gjyqësori?
Kush mendon se mund të organizohet në 4 javë ka vizione dhe kush ka vizione, duhet të ju lutemi të shkoni te mjeku. Sfondi është e ashtuquajtura reformë gjyqësore, rezultati i së cilës është ndalja e gjyqësorit. U la një zgjidhje e ndërmjetme për të filluar ndërmjet shkëmbimit të gjyqtarëve dhe emërimeve të reja? Si rezultat, gjyqësori, siç u përshkrua shkurtimisht më parë, nuk mund dhe nuk duhet të eliminohet sipas ligjit kushtetues. Gjykata Kushtetuese dhe Gjykata Supreme janë të ashtuquajturat organe të përhershme të kushtetutës shqiptare. Eliminimi i gjyqësorit nga qeveria Rama dhe kështu shkatërrimi i demokracisë përbënte një shkelje absolute të kushtetutës, një sulm ndaj rendit kushtetues të shtetit shqiptar nga qeveria Rama, e cila nga njëra anë do të kishte pasoja penale për personat përgjegjës. Për më tepër, ekziston diçka po aq problematike, e cila gjithnjë është lënë pas dore në të kaluarën: Demokracia është në simbiozë të drejtpërdrejtë me shtetin e së drejtës, kushtetutën, e cila formon kornizën për konkurrencën midis mazhorancës dhe pakicës. Kjo është arsyeja pse demokracia vlerëson në mënyrë të barabartë vullnetin politik të çdo shqiptari, ashtu si respekton çdo besim politik, çdo opinion politik, aq sa nuk është i drejtuar kundër kushtetutës, në letër. Praktikisht, këto të drejta duhet të mbrohen nga Gjykata Kushtetuese dhe opozita, d.m.th një parlament që funksionon. Pikërisht sepse diversiteti shoqëror ekziston në një demokraci, sepse idetë politike dhe interesat individuale konkurrojnë me njëra-tjetrën, sepse, me fjalë të tjera, nëse mund të them kështu, mbizotëron pluralizmi shpirtëror dhe shoqëror, që krijimi i një rregulli legjitim kërkon demokracinë parlamentare si një organizatë dhe rend juridik të konkurrencës midis shumicës në ndryshim. Rregulli i shumicës, pra karakteristik për një demokraci, ndryshon nga çdo rregull tjetër në atë që presupozon ekzistencën e një opozite – pakice – vetvetiu, por gjithashtu e njeh atë politikisht dhe e mbron atë duke respektuar kushtetutën dhe të drejtat dhe liritë themelore. Në këtë drejtim, demokracia çon gjithashtu në një refuzim të absolutizmit politik. Kjo strukturë, demokracia përbëhet nga shumica dhe pakica dhe të drejtat e pakicës, d.m.th., opozita e zgjedhur, mbrohen veçanërisht është kuptimi i vërtetë i sistemit politik që ne e quajmë demokraci dhe që, për këtë arsye, përfaqëson një kundër-sistem në një sistem me një palë. /Erjon Dervishi/
