Situata aktuale politike në Republikën e Shqipërisë, në lidhje me zgjedhjet parlamentare të planifikuara të zhvillohen me 25 Prill 2021.
Nga Mehdi Marku
Ekspert i Ekonomise në PLL
Më 28 Nëntor të vitit që kaloi, Shqipëria shënoi 108 – vjetorin e Shpalljes së Pavarësisë nga Perandoria Osmane si nje shtet sovran dhe i pavarur. Kjo dite njihet si “Dita e Flamurit”, e cila simbolizon unitetin e të gjithë shqiptarëve. Ne dekadat e para te shekullit te kaluar shqiptaret arriten te formojne shtetin e tyre me ne krye Ahmet Zogun.Ne kete periudhe Shqiperia arriti qe te njihet nga gjithe kancelarite boterore dhe u anetaresua ne te gjitha institucionet nderkombetare te asaj periudhe. Motivi i regjimit te Zogut, per nje periudhe 18 vjecare, kishte per qellim bashkimin e shqiptareve me moton “ATDHEU MBI TE GJITHA”.
Por, faktikisht, situata ne Shqiperi eshte larg cdo uniteti te bashkimit te shqiptareve qe nga 29 Nentori I vitit 1944 e deri ne ditet e sotme. Politika e ndjekur gjate regjimit komunist dhe qeverite qe kane qeverisur pas viteve ’90-te, e sidomos qeverise aktuale te Edi Rames, e bene Shqiperine nje vend me te pazhvilluar dhe te paqendrueshem politikisht me vendet e Bashkimit Evropian dhe te Shteteve te Bashkuara te Amerikes.
Ne dekaden e pare te ketij shekulli shqiptaret ishin me te bashkuar se asnjehere tjeter dhe pati progrese te zhvillimeve politike si ne arenen kombetare ashtu dhe nderkombetare, e cila perkon me Pavaresine e Kosoves, anetaresimin e Shqiperise ne NATO, levizjen e lire, nenshkrimi I marreveshjes se asocim-stabilizimit dhe shume zhvillime te tjera.
Ne vitin 2013 Shqiperia zhvilloi zgjedhjet e lira, duke prejashtuar disa incidente sporadike, te cilat u ndeshen gjate dites se zgjedhjeve parlamentare. Me gjithe pritshmerite e popullit shqiptar se, me zgjedhjet e lira qe u zhvilluan dhe me ardhjen e Edi Rames ne pushtet si Kryetar I Partise Socialiste (PS) dhe si ish Kryetari I Bashkise se Tiranes per shume vite, vendi do te fillonte te lulezonte, e kunderta ka ndodhur. Gjate dy vjeteve te pare te mandatit te tij, u regjistruan disa ndryshime sporadike pozitive, por me pas nderrime te medha u bene ne fushen e lulezimit te krimit te organizuar dhe te korrupsionit.
Gjate zgjedhjeve te fundit Partia Levizja e Legalitetit (PLL) nuk u organizua ne zgjedhjet parlamentare dhe, si rrjedhoje, partite e djathta, me ne krye Partine Demokratike, nuk arriten qe te marrin votat e spektrit te djathe, ne te cilen PLL ben pjese. Mosmarrja pjese e PLL erdhi nga shume arsye te brendshme ne aspektin politik. Si rezultat mospjesemarrja e PLL e coi PD ne nivele me te uleta qe nga themelimi I saj e deri ne ditet e sotme. Nga rezultatet e uleta qe kishte partia kryesore opozitare e spektrit te djathe “Partia Demokratike”, e udhehequr nga Lulzim Basha, u terhoq dhe nuk mori pjese ne punimet e Parlamentit Shqiptar, qe nga shkurti I vitit 2019.
Ndërkohë situata politike në korpusin politik shqiptar ka ndryshuar. Ish Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, u akuzua nga Prokuroria Speciale në Kosovë dhe tani është në njësinë e paraburgimit në Hagë, sepse aktakuza kundër tij u konfirmua nga Dhomat e Specializuara të Kosovës (KSC-SPO). Për më tepër, aleati i tij i ngushtë dhe bashkëpunëtori Milo Đukanović (DPS), Presidenti i Malit të Zi, humbi zgjedhjet parlamentare dhe pritet që ai të gjykohet për veprat penale dhe krimet e luftës që kishte kryer. Rama e kishte mbështetur publikisht Đukanović në zgjedhjet e fundit parlamentare në Malin e Zi. Suksesi i vetëm i fundit i Ramës është se ai kishte mbështetur logjistikisht ish-këshilltarin e tij Zoran Milanović (SDP) në fushatën e tij për t’u bërë President i Republikës së Kroacisë. Sidoqoftë, kjo ngre gjithashtu çështjen e financimit të fushatës zgjedhore të Milanoviç me para të “pista” shqiptare. Sidoqoftë, kjo është vetëm një pjesë e oktapodit politik-kriminal rajonal.
Kanabizimi i Shqipërisë, si një mjet për blerjen e votuesve
Gjatë mandatit të parë të Edi Ramës si kryeministër (2014-2017), Shqipëria u bë vendi kryesor për prodhimin e paligjshëm të kanabisit, tregtinë e drogës serioze dhe trafikimin e qenieve njerëzore në Evropë. Kjo u konfirmua nga BE, Europol, Departamenti i Shtetit i SHBA dhe Kombet e Bashkuara. Besohet se fitimi i paligjshëm nga trafiku i drogës është në rreth pesë miliardë euro. Vetëm në Itali u kapën 30 ton kanabis shqiptar në 2017 (viti i zgjedhjeve), në krahasim me 11.3 ton të kapur në 2015, i cili është një rekord në lidhje me vitet e mëparshme.
Pas publikimit të përgjimeve zyrtare në 30 janar 2019, u zbulua se dhjetera përfaqësues të Partisë Socialiste (PS), Kryetarë të Komunave të PS dhe zyrtarë të tjerë të rangut të lartë, ishin përfshirë në bashkëpunim me rrjetet e krimit të organizuar në lidhje me blerjen e votave, frikësimin e votuesve, falsifikimin e dokumenteve dhe veprimtarive të tjera kriminale para dhe gjatë zgjedhjeve të përgjithshme 2017. Kjo siguroi prova të qarta për bashkëpunimin në një nivel të lartë midis qeverisë së udhëhequr nga Partia Socialiste dhe trafikantëve të drogës dhe njerëzve, të cilat kishin lehtësuar bumin e prodhimit dhe tregtisë së narkotikëve.
Bumi ishte rezultat i prodhimit masiv të kanabisit në plantacione nga rrjetet shqiptare të krimit të organizuar, të cilit , në këmbim të mbështetjes së dhënë në zgjedhje, iu dha mbrojtje nga përfaqësuesit politikë dhe policia. Mbi bazën e bisedave telefonike të përgjuara italiane, si dhe vendimeve përfundimtare dhe të detyrueshme të gjykatave italiane, dy Ministrat e Punëve të Brendshme të njëpasnjëshme (PS), Saimir Tahiri e Fatmir Xhafaj (që të dy janë gjithashtu përfaqësues në Parlament) dhane dorëheqjen nga detyra e tyre për shkak të përfshirjes së anëtarëve të familjeve në trafikun e drogës, me mbështetjen e drejtpërdrejtë nga ministrat. Rastet e prokurorisë italiane tregojnë se pjesë të fitimit të tyre janë përdorur për blerjen e votave. Ndërsa Tahiri aktualisht është në paraburgim dhe ka humbur mandatin e tij si përfaqësues, Xhafaj është ende aktiv në politikë. Duhet të kujtohet se shumica e Partisë Socialiste fillimisht kishte refuzuar të shfuqizonte imunitetin parlamentar të Tahirit në mënyrë që ai të shmangte ndjekjen penale. Ka akuza që tregojnë se vëllai i Ramës ishte i lidhur me rrjetin e organizuar kriminal, i cili ishte dënuar për drejtimin e rafinerisë më të madhe të kokainës në Ballkan. Deri më sot asnjë zyrtar i vetëm i partisë ose një kriminel i njohur nuk është arrestuar në lidhje me akuza të tilla.
Ashtu si në rastin e presioneve në media, situata e përgjithshme në Shqipëri u përkeqësua nga një vit në tjetrin. Gazeta gjermane Bild, Zëri i Amerikës dhe BIRN (Rrjeti Ballkanik i Gazetarisë Hulumtuese) zhvilluan hetime të pavarura të gazetarëve që zbuluan ekzistencën e dy çështjeve të ndjekjes penale – “Çështja 339” dhe “Çështja 184.” Rasti 339 ka të bëjë me një duzinë CD-ve që përmbajnë biseda telefonike të përgjuara midis bandës Avdyli dhe ministrave të PS-së, Kryetarit të Bashkisë së Durrësit, përfaqësuesve dhe zyrtarëve të tjerë të lartë. Me kërkesë të autoriteteve gjermane, banda Avdyli u vu nën mbikëqyrjen e policisë në lidhje me trafikimin e drogës serioze. Bisedat telefonike të përgjuara kanë treguar se banda Avdyli ka mbështetur drejtpërdrejt zyrtarët e Partisë Socialiste në blerjen e votave gjatë zgjedhjeve parlamentare të vitit 2017 dhe në këmbim iu dha kontrata në tenderë publik, si dhe u dha pandëshkueshmëri dhe mbështetje politike për veprimtaritë e tyre kriminale. Rasti 184 tregon të njëjtën strategji të blerjes së votave të rënë dakord midis përfaqësuesve të PS dhe rrjeteve të krimit të organizuar, e cila u zbatua gjerësisht në qarkun Dibër dhe gjatë zgjedhjeve të pjesshme lokale në 2016. Megjithëse banda Avdyli u dënua për operacionet e saj të drogës, gjyqësori, sistemi nuk arriti t’i përgjigjej aspektit zgjedhor të këtyre rasteve. Në një moment, gjatë gjykimit Prokuroria ftoi Komisionerin e Zgjedhjeve të dëshmonte para gjykatës. Sidoqoftë, Komisioneri kishte vdekur tashmë, dhe Prokuroria nuk ishte në dijeni të asaj në atë kohë …. A kanë dhënë ryshfet kriminelët edhe sistemin gjyqësor?
Pastrimi i parave dhe niveli rekord i PPP – shteti në prag të falimentimit
Pas fitores së Ramës në 2013, renditja e Shqipërisë në lidhje me pastrimin e parave u përkeqësua ndjeshëm. Sipas listës “Kundër Pastrimit të Parave “(AML) të botuar nga Instituti i Qeverisjes së Bazelit, ku bëhet fjalë për pastrimin e parave, grumbujt e Shqipërisë së bashku me vendet me rrezikun më të lartë të pastrimit të parave në kontinentin Evropian, është në një pozicion te lartë (i 44-ti) në listë. Për më tepër, Këshilli i Evropës , që është nisma Moneyval, ka vendosur që masat e ndërmarra nga qeveria shqiptare në luftën kundër pastrimit të parave ishin joefikase dhe se qeveria duhet të shtojë përpjekjet e saj të ardhshme në këtë drejtim. Për më tepër, në Mars 2020 Shqipëria u vu nën monitorim të shtuar nga Organizata për Bashkëpunim Ekonomik dhe Zhvillim (OECD), që është Task Forca e Veprimit Financiar (FATF), pasi kishte bërë një angazhim të nivelit të lartë politik për të punuar me FATF Moneyval, per të forcuar efektivitetin e regjimit të tij të Pastrimit të Parave (LPP) dhe Luftimin e Financimit të Terrorizmit (CFT) – si një juridiksion me mangësi strategjike. Sidoqoftë, çfarë do të thotë kjo në praktikë?
Sipas një analize të plotë nga Nisma Globale Kundër Krimit të Organizuar Transnacional, e cila u botua në Gusht 2020, duket se vetëm në periudhën 2017-2019 në Tiranë, më shumë se 1.6 miliardë euro para të pista ishin pastruar përmes sektorit te pasurive të paluajtshme. Për më tepër, analiza gjithashtu tregoi se në të njëjtën periudhë rezervat valutore në Shqipëri u rritën me 3.2 miliardë €, që është nga 6.7 miliardë € në 9.9 miliardë €. Duket se statistikat zyrtare të tregtisë nuk mund të japin llogari për arsyen e një rritjeje të tillë të konsiderueshme, duke treguar një rritje prej vetëm 52 milion € në 2018, me një shifër të ngjashme të parashikuar për vitin 2019. Arsyeja prapa shifrave kaq të larta të lartpërmendura mund të gjendet në zgjerimin e prodhimit dhe tregtisë me kanabis në vend, si rezultat i kriminalizimit të elitës qeverisëse të Ramës. Eshte tronditëse që praktika e pastrimit të parave zbatohet edhe në sferën publike. Sipas të dhënave të Eurostat, Shqipëria ka arritur raportin më të lartë PPP-PBB në Bashkimin Evropian.
Ekonomistët e Partise se Levizjes se Legalitetit besojnë se partneriteti publik-privat i Ramës (PPP) përbën një kërcënim serioz për stabilitetin financiar të vendit. Për më tepër, shumë kontrata janë shembuj flagrantë të abuzimeve, korrupsionit dhe pastrimit të parave. PPP në lidhje me ndërtimin e autostradës Milot-Balldren vlen 256 milion €, që është dy herë më e lartë se standardi i Bankës Botërore. Ndërtimi i Teatrit të ri Kombëtar, duke përdorur modelin PPP, u themelua mbi një ligj anti-kushtetues. Konkretisht, kompania përfituese u zgjodh paraprakisht me synimin për të fshehur një projekt privat të pasurive të patundshme. Për më tepër, PPP për djegien e mbeturinave do të kushtojë 430 milion €, ndërsa kompania përfituese është e vendosur jashtë vendit dhe në pronësi të një gruaje 23-vjeçare pa përvojë ose kapital. Përfaqësuesit e shoqërisë civile dhe opozitës besojnë se partneriteti publik-privat është zgjidhja “përfundimtare” jo vetëm për qëllime korrupsioni, por edhe për pastrim parash. “Heshtja” e medias, blerja e votave, shteti hajdut dhe kriminal, korrupsioni në shkallë të gjerë …. Rama në fakt është bërë sundimtari më i fundit autoritar në Ballkan dhe kjo duhet të rezultojë në monitorim dhe presion ndërkombëtar.
Duke pasur parasysh situatën aktuale në Shqipëri dhe zgjedhjet e afërta parlamentare, të cilat do të zhvillohen në 25 Prill 2021, është e nevojshme të organizohet një lëvizje mbarëkombëtare që do të bashkonte një spektër të gjerë të subjekteve politike, dhe kryesisht qytetarët e Shqipërisë, i cili duhet të drejtohet nga Partia Levizja e Legaliteti dhe partite e tjera te djathta te spektrit politik, si levizja e vetme që në këtë pikë mund të mposhtë regjimin e Edi Ramës.
Largimi i regjimit të Ramës – shpëtimi për Shqipërinë dhe Shqiptaret.
Edi Rama nuk arriti të përmbushë pritjet e qytetarëve të Shqipërisë. Në vend të kësaj, Shqipëria është bërë epiqendra e veprimtarive kriminale evropiane, dhe veçanërisht e prodhimit dhe tregtimit të drogës dhe trafikimit njerëzor. Të ardhurat nga aktivitete të tilla të paligjshme investohen përmes “pastrimit të parave” në partneritete publike-private, si rezultat i asaj që Shqipëria ka nivelin më të lartë të PPP-ve në Evropë.
Media e lirë, korrupsioni dhe standardi i ulët i jetesës së qytetarëve janë pamja e vërtetë e Shqipërisë. Shteti nuk funksionon, gjë që u ilustrua më së miri në rastin e zbutjes së pasojave të tërmetit shkatërrues. Konkretisht, shteti dështoi në këtë drejtim. Shqipëria gjithashtu nuk eshte e përgatitur per menaxhimin e pandemisë Covid-19 dhe është ende në fund të renditjes evropiane se si vendet përballen me pandeminë Covid-19.
Parlamenti Evropian (PE) miratoi një vendim mbi 15 kushte të reja për fillimin e bisedimeve të pranimit midis Shqipërisë dhe BE-se. Por, regjimi I Edi Rames as nuk ka ndermend qe te nise zbatimin e ketyre pikave per te vetmen arsye se vete qeveria e tij eshte e zhytur ne korrupsion dhe trafikimin e lendeve narkotike.
Rama i ka shkaktuar dëme të pariparueshme Kosovës ,sepse me fillimin e historisë për aneksimin e Kosovës në Shqipëri çështja e njohjes ndërkombëtare të Kosovës është “çimentuar” dhe e pakuptimtë.
Edi Rama i ka gishtat në të gjitha llojet e gjërave. Ai është gjithashtu i përfshirë në shitjen e operatorit të telekomit IPKO në Kosovë, i cili është në pronësi të Telekomit Slloven. Kjo është arsyeja pse në tetor 2020 ai shkoi për një vizitë private në Slloveni për të diskutuar çështjen me kryeministrin slloven Janez Janša (SDS).
Edi Rama është bërë i pabesueshëm, pasi askush nuk i beson më. Ai ka tradhtuar kauzen e shtetit shqiptar .
Sidoqoftë, në interes të paqes dhe stabilitetit është e rëndësishme që një gjë e tillë të arrihet përmes zgjedhjeve parlamentare, të cilat duhet të jenë transparente, te ndershme e të drejta, dhe jo të fitohen përmes blerjes së votave nga “fondet e zeza” të mbushura nga para të pista, nga marrëveshjet politiko-kriminale-mafioze. Eshtë e qartë se politika aktuale e Edi Ramës e çon Shqipërinë më afër Amerikës Latine, dhe me larg Bashkimi Evropian. Pas largimit të Gruevskit, Thaçit dhe Đukanoviqit, ka ardhur koha për largimin e Ramës.
Partia Levizja e Legalitetit (PLL) do te jape kontributin e vet per formimin e shtetit dhe jo per perfitimet nga pushteti.
